Dünyanın en büyük petrol üreticisi ABD'de etkili olan dondurucu soğukların, petrol endüstrisinin merkezi Teksas'taki üretim faaliyetlerini felç etmesi ülkenin eskiyen enerji altyapısını ve sektör yatırımlarının yetersizliğini gündeme taşıdı.

Kuzey kutbundan ABD'nin iç ve güney bölgelerine inen Arktik hava kütlesinin getirdiği kar, buz ve dondurucu soğuklar Teksas'a kadar ulaşarak bölgede benzeri görülmemiş kış şartlarının yaşanmasına neden oldu.

Son 50 yıldan beri termometrelere yansıyan en düşük seviyeler olarak kayda geçen bu sıcaklıklar, doğal gaz boru hatları ile rüzgar türbinlerinin donmasına neden olarak bazı eyaletlerde elektrik dağıtım sorunlarını ve geniş çaplı elektrik kesintilerini tetikledi.

Aşırı soğuk hava ve elektrik kesintileri, bu tür kış koşullarına hazırlıksız olan petrol şirketlerinin Meksika Körfezi bölgesindeki kuyu ve rafinerilerinin kapanmasına neden olurken, petrol arzında da kesintilere yol açtı.

Kuzey Dakota ve Alaska gibi eyaletlerin aksine soğuk hava koşullarına alışık olmayan Teksas'taki ham petrol üreticileri için bu durum faaliyetlerin durmasına veya düşük kapasitede devam etmesine neden oldu ve ABD'de petrol endüstrisinin kalbi Teksas'ta üretim yüzde 65 düştü.

Soğuk hava şartlarının yanı sıra Teksas'ta devam eden elektrik kesintilerinin de etkisiyle bölgedeki faaliyetlerin tam olarak eski haline dönmesinin ise kolay olmayacağı öngörülüyor.

Büyük ve karmaşık yapıya sahip rafinerilerde buzlanmadan kaynaklı mekanik arızaların giderilerek tam kapasite faaliyete geçişin haftalar sürebileceği tahmin ediliyor.

'ABD enerji zincirleri ve tesisleri bu acil durum için uygun değil'

Viyana Enerji Araştırma Grubu Kurucusu Fereydoun Barkeshli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ABD'nin Teksas, Louisiana ve Kaliforniya eyaletlerinin ülkenin toplam kapasitesinin yaklaşık yüzde 40'ına denk gelen bir kapasiteye sahip olduğunu belirterek, ABD rafinerilerinin ve rafinaj kapasitesinin ülkede eşit olarak dağıtılmadığını söyledi.

ABD'nin 2020'de 135 faal rafinerisi olduğunu ve ülkede son büyük rafinerinin 1977 yılında inşa edildiğini anımsatan Barkeshli, 'Bu bilgiye dayanarak ABD'nin rafineri döngüsünün ne kadar eski olduğunu ve ülkenin sektör yatırımının ne kadar yetersiz olduğunu söyleyebiliriz.' dedi.

Barkeshli, ABD enerji altyapısının hala eski teknolojiyle çalıştığına işaret ederek, şunları kaydetti:

'Boru hatları, depolar, terminaller ve hatta pompalama tesisleri, ABD'nin üretim ve tüketim hacmi ile büyüklüğü düşünüldüğünde oldukça geri kalmış durumda. Bu, elektrik dağıtımı ve tesisatları için de geçerli. Bu nedenle, ABD enerji zincirleri ve tesisleri bu orandaki bir acil durum için uygun değil. Ancak ABD'nin batı kıyı bölgesinin ülkenin geri kalanına göre daha iyi donanıma sahip olduğunu belirtmek isterim.'

ABD'de, özellikle Teksas'ta daha önce bu kadar şiddetli bir kış yaşanmadığı için sonuçlarını öngörmenin kolay olmadığını dile getiren Barkeshli, 'Nisan veya mayıs ayına kadar giderilemeyecek büyük ve kalıcı bir hasar olduğunu düşünmüyorum. Yaşanan bu felaket, ABD'nin enerji dağıtım sistemini gözden geçirmesi için bir çeşit uyarıydı. ABD'nin enerji dağıtım ağına ilişkin ihmali, yenilenebilir enerjiye ve yeni enerji kaynaklarına geçişin önemli olduğuna inanan ABD'nin eski Başkanı Bill Clinton dönemine kadar uzanıyor.' ifadelerini kullandı.

Barkeshli, ülkede rüzgar ve güneş enerjisi kaynaklarının yüzde 50'den fazlasının şiddetli soğuk nedeniyle devre dışı kaldığına dikkati çekerek, 'Yenilenebilir enerji kaynakları hala krizlere hazır değil. Bu bir uyarı, hatadan ders çıkarma fırsatıydı. Teksas soğuk hava dalgası, gerçeklerle yüzleşme anıydı.' değerlendirmesinde bulundu.

İTTİFAK-AA