Çavdarhisar ilçesindeki Aizanoi Antik Kenti'nde 1990 yılında definecilerin kaçak kazısında bir bölümü ortaya çıkan ve Kütahya Müze Müdürülüğünce yapılan kurtarma kazısında da tamamen kurtarılan Amazonlar lahdi, 1858 yıllık tarihi ve sağlamlığıyla görenlerin ilgisini çekiyor. Kütahya Müze Müdürü Metin Türktüzün yaptığı açıklamada, üzerinde Grek askerleri ile Amazon kadın savaşçıların mücadelesini anlatan lahdin, kentteki müzede sergilenen en önemli eserlerden biri olduğunu söyledi. Amazon lahdinin M.S. 160 yıllarına ait olduğunu belirten Türktüzün, "1858 yıllık bir lahit. Dünyada 20 tane daha Amazon lahdi olduğu biliniyor. Ancak dünyadaki Amazon lahitlerinin en sağlamı Kütahya'da bulunuyor. En sağlam lahdin Kütahya'da bulunmasını, turizm açısından ve arkeolojik açıdan önemli bir değer olarak görüyoruz" dedi. Türktüzün, lahdin Kütahya müzesinde ünik eser (eşi benzeri olmayan) olarak sergilendiğini aktardı. Lahdin 1990 yılında antik kentte kaçak kazı yapan defineciler tarafından bulunduğunu anlatan Türktüzün, şöyle konuştu: "Amazonlar lahdi Çavdarhisar Aizanoi Antik Kenti'nde bulunmuştur. 1990 yılında antik kentin nekropol (mezarlık) alanı olan Karabulut mevkisinde izinsiz kazı yapan defineciler tarafından bir bölümü çıkarılıyor. Daha sonra içine girmek için bir kısmı parçalanıyor. Çavdarhisar Belediyesi yetkililerinin bize durumu bildirmesiyle olay yerine gittiğimizde, lahdin parçalarının bir kısmını dışarıda gördük. Daha sonra müze müdürlüğü olarak kurtarma kazısı yaptık ve lahdi tamamen çıkararak müzeye getirdik. Burada parçalanan kısımları onardık. Bu lahit sağlam kalmış dünyadaki tek Amazon lahdidir." Türktüzün, yüksek kabartma tekniğiyle yapılan, üzerinde Grek askerleri ile Amazon kadın savaşçıların mücadelesinin anlatıldığı lahdin uzunluğunun 2,4, genişliğinin 1,2 ve yüksekliğinin 1,6 metre olduğunu dile getirerek, "Lahdin üzerindeki figürlerde Greklerin amazonlarla savaşı anlatılmaktadır. Grek askerlerinin at üzerindeki amazon kadın savaşçılarla mücadelesi tasvir edilmiştir. Bunlar, Samsun'un Terme ve Çarşamba bölgesinde ormanlık alanlarda yaşayan ve zaman zaman Hititlere akımlar düzenleyen kadın savaşçılardır. Grek askerleri ile Amazon kadın savaşçılarının mücadelesi mitolojik olaylarda da bahsedilmektedir" ifadelerini kullandı. Türktüzün, lahdin mermerinin Afyonkarahisar'daki Dokimaia Antik Kenti'nden getirildiğini ve bu durumu bilimsel yayınlarında anlattıklarını ifade etti. Lahdin muhteşem bir işçilikle yapıldığını dile getiren Türtüzün, "Bu lahit Aizanoi'de yöneticilik yapan ve antik kentin ileri gelen ailelerinden olan Cladius'lardan Sebenno ile Berekenike'ye aittir. Lahdin kapağında ismi bulunmaktadır" dedi. Antik çağdan kalma mezarların değerli eşyalar için genellikle dönemsel zarara uğradığına işaret eden Türktüzün, Amazonlar lahdine de geçmiş dönemlerde kaçak kazılarla zarar verildiğine dikkati çekti.