Yaşam Koçu, eğitimci Belma Koçile enneagram sohbetimizin üçüncü ve son bölümü nün ana ekseninde mizaçvar.
Belma Hanım mizaçdeğişir mi?
Hayır, mizaçbizim değişmeyen özümüdür. Ayeti kerimelerde geçen 'fıtrat', geleneğimizde kullanılan 'huy' gibi kavramlar mizacın karşılığı olan diğer ifadelerdir. Hatta atalarımız bize 'Huy canın altındadır çıkmaz' diyerek mizacın değişmezliğine vurgu yapmışlardır!
Bir mizacın diğer bir mizaca üstünlüğü var mıdır?
Hayır, her mizacın avantajları ve dezavantajları vardır. Bu nedenle 'şu mizaçiyi, bu mizaçiyi değil' diyemeyiz. Komple mizaçmodeli ise birbirinin eksiklerini gidermekte ve dünya hayatında bir denge meydana getirmektedir.
Hangi mizaçlar birbiri ile iyi anlaşır?
Bu ayrımı keskin bir biçimde yapmak doğru değildir. Çünkü her mizaçtipinin insan ilişkilerinden bekledikleri, motivasyonları birbirinden farklıdır. Bu beklentilerden hareket edecek olursak örneğin Mizaç2 sevildiğini, değerli olduğunu hissettiği ortamlarda ve kişilerle daha mutlu olur. Böyle baktığımızda Mizaç2`ye kendisini değerli hissettiren, güzel sözler söyleyen her mizaçla anlaşabilir!
Bir diğer örnek ise Mizaç8`lerden verebiliriz. Mizaç8 girdiği her ortamda lider olmak ister, zaten doğal liderlik özellikleri taşır. Mizaç8, kendisinin liderliğini kabul eden herkesle anlaşabilir, ona kol kanat gerebilir. Ama özellikle 'şu mizaçla iyi anlaşır' diye keskin bir ayrım yapmamız doğru değildir.
Enneagramın IK kariyer planlamasında önerileri var mı?
Evet, özellikle meslek önerileri, hangi alanlarda başarılı olunma ihtimalinin daha yüksek olabileceği ile ilgili olarak öneriler yer almaktadır. Bu nedenle aslında küçük yaşlardan itibaren öğrencilerin mizaçlarına göre yetiştirilmeleri sağlanırsa doğal yollarla başarılı bir kariyer planlaması da yapılmış olur.
İK birimleri enneagram testleri yapıyor mu?
Evet, işe alım ve terfi süreçlerinde enneagram temelli testler kullanılmaktadır. Fakat benim şahsi kanaatim engin ve henüz keşfedilememiş değerli bir varlık olan insanı tanımak için sadece test yeterli olmaz. Muhakkak görüşme yapılması ve bireyi yakından tanıyan kişilerden de görüş alınması faydalı olacaktır. Yani akademik literatürde karma` model olarak tanımlanan hem nicel hem de nitel unsurları içeren çalışmalar bir arada yürütülmelidir.
İş hayatında hangi mizacı hangi işte kullanılırsa daha başarılı olacaktır?
Enneagram kariyer planlaması ve meslek seçimi için kişilerin mizaçlarını baz alarak yönlendirmeler yapmakta, tavsiyelerde bulunmaktadır.
Meselâ;
Meselâ: Mizaç2 için uygun olabilecek meslekler:
- Öğretmenlik (özellikle ana ve ilköğretim)
- Moda tasarımcısı
- Satış ve pazarlama
- Sağlık personeli
- Sosyal organizatörlük
- Psikolog
- Spikerlik
- Televizyon ve radyo programcılığı
- Diyetisyen ve beslenme uzmanlığı
Mizaç3 için uygun olabilecek meslekler:
- Politika
- Avukat
- Yönetici
- Satış-pazarlama
- Koçluk
- Mühendislik
- Bankacılık
- Finans Danışmanlığı
Mizaç4 için uygun olabilecek meslekler:
- Özel eğitim öğretmenliği
- Editör/Sanat direktörü
- Mimarlık/şehir planlama
- Peyzaj ve çevre planlama
- Sanat alanları
- Sahne sanatları
- Psikolog
Mizaç5 için uygun olabilecek meslekler:
- Endüstriyel tasarım
- Mühendislikler
- Bilgisayar yazılım
- Bilgisayar sistem analizi
- Teknik destek
- Veri tabanı yöneticisi
- Araştırma odaklı akademisyenlik
- Müfettişlik
- Muhasebe
Mizaç6 için uygun olabilecek meslekler:
- Hesap uzmanlığı
- Müfettişlik
- Sigortacılık
- Kalite kontrol
- Muhasebe uzmanlığı
- Vergi denetçiliği
Mizaç7 için uygun olabilecek meslekler:
- Pazarlama
- Tur/seyahat/macera kılavuzu
- Seyahat yazarı
- Komedyen
- Halkla ilişkiler
- Oyun ve eğlence sektörü
- Sinema sektörü
- Muhabirlik
Mizaç8 için uygun olabilecek meslekler:
- Yönetici
- Politikacı
- İş Geliştirme Uzmanı
- CEO/ Vali/Emniyet Amiri
- Serbest Ticaret
- Risk Yönetimi
Mizaç9 için uygun olabilecek meslekler:
- Öğretmenlik
- Sosyal hizmetler
- Muhasebe
- Tekniker
- Çevre Mühendisliği
- Makine Mühendisliği
- Bürokrasi
Mizaç1 için uygun olabilecek meslekler:
- Muhasebe
- Hukuk
- Yöneticilik
- İş Geliştirme Uzmanı
- Müfettişlik ve Denetçilik
- Hakemlik
- Mali Danışmanlık
- Mühendislikler
- Bilgisayar Programcılığı
-'Bir mizaçşu işi kesinlikle yapamaz' gibi bir ayrım var mıdır? 'Örneğin 2 nolu mizaçsosyal organizatörlük, halkla ilişkiler için tavsiye ediliyor. 5 nolu mizaçakademisyen olmaya yakın... 5 nolu mizacı halkla ilişkilere koyarsak başarılı olma şansı var mıdır?'
'Hayır, kesinlikle yapamaz' diye söyleyemeyiz. Sadece durum şöyle olur: Örneğin kişi mizacında yer alan avantajlı alanlarına diyelim ki 1 birimlik yatırım yapar, buradan 10 birimlik sonuçelde edebilir. Tersi olarak da mizacında yer alan dezavantajlı alanlarına 10 birimlik yatırım yaptığında buradan 1 birimlik sonuçelde edebilir. Bu yatırımdan kastımız zaman, emek, motivasyon gibi sadece maddi değil manevi unsurları da içine alan bir yatırımdır. Kişiler başarılı olmak için muhakkak dezavantajlı oldukları alanlarda gelişim çalışmaları yapmalıdırlar. Sadece bunun zaman ve emek alabileceğini öngörüp, aceleci olamadan sabırla devam etmelidirler.
Dolayısıyla kişiler mizaçlarının yatkın olmadığı alanlarda da gerekli farkındalığa sahip olarak emek ve çaba ile süreçiçinde elbette belli düzeyde başarılı olabilirler. Fakat mizaçlarının yatkın olduğu alanlarda 1 birimlik çaba ile 10 birimlik sonuçalıp daha mutlu ve içhuzuru yakalamış olma şansları daha yüksektir.
Sizin ilave etmek istediğiniz hususlar nelerdir?
İnsanın kendisini tanımasına vesile olduğunuz ve bu fırsatı bana verdiğiniz için teşekkür ederim.
İlginiz için teşekkür ediyorum Belma Hanım; Bitmedi! Son olarak okuyucularımıza nasıl bir mesaj iletmek istersiniz?
Yaratılmışların en şereflisi olan insanın kendini tanıma ve kâmil insan olma düzeyine erişmesi için arayış içinde olması, gelişimini bırakmaması, sabırla ve adım adım iyiliğe, güzelliğe ve içhuzura erişmesi önemlidir. Bütün ömür boyunca sürecek bu yolculukta enneagram gibi pek çok faydalı araçlar yanında eşlik etmek için hazır halde beklemektedir. Yeter ki bakmasını bilelim, arayışa girelim, önyargılarımızdan kurtularak insanın varlığının layık olduğu değere erişelim;
