Bilim insanları, küresel ısınmanın etkisiyle donmuş haldeki birçok ölümcül hastalığın ortaya çıkabileceği konusunda uyarıyor. Bunlardan en tehlikelisi ise, Faktör X virüsü olarak adlandırılan ve 650 bin yıldır uykuda olan bir patojen...
Kutuplarda ve Sibirya’da Gizleniyor
Faktör X virüsü, özellikle kutuplarda ve Sibirya’da bulunan permafrost adı verilen donmuş toprak tabakasında saklanıyor. Bu tabaka, binlerce yıldır donmuş halde kaldığı için içinde çok sayıda uyku halindeki mikrobiyal tür barındırıyor. Bu türler arasında, Neandertalleri veya mamutları enfekte eden ve bunların yok olmasına neden olan eski virüsler de olabilir.
Küresel Isınma Tetikliyor
Dünya ısındıkça, permafrost tabakası da eriyor ve içindeki hastalıkları serbest bırakıyor. Bu durum, hem soyu tükenmiş hastalıkların hem de günümüzde zaten var olan hastalıkların yayılmasına neden olabilir. Örneğin, 2016 yılında Sibirya’da yaşanan bir sıcak hava dalgası, 12 yaşında bir çocuğu ve binlerce hayvanı öldüren şarbon sporlarını harekete geçirmişti.
İnsanlığı Nasıl Etkileyecek?
Faktör X virüsü, hakkında çok az şey bilinen bir virüs olduğu için insanlığı nasıl etkileyeceği konusunda kesin bir bilgi yok. Ancak, bilim insanları bu virüsün çok ölümcül olabileceği ve korona virüsünden bile daha fazla zarar verebileceği konusunda uyarıyor. Bu nedenle, küresel ısınmayı durdurmak ve permafrost tabakasını korumak hayati önem taşıyor.
Eski Virüsler Yeniden Ortaya Çıkabilir
Buzulların altında, buzul çağından kalma eski virüsler bulunuyor. Bu virüsler, buzulların erimesiyle birlikte yeniden ortaya çıkabilir ve insanlara bulaşabilir. Örneğin, 2016 yılında Sibirya’da, 75 yıl önce ölen bir çocuğun cesedinden çıkan çiçek hastalığı virüsü, yakındaki bir köyde 20 kişiyi enfekte etti. Aynı şekilde, 2014 yılında Fransa’da, 30 bin yıllık bir buzuldan çıkarılan bir virüs, laboratuvarda canlılığını koruduğunu gösterdi. Bu virüsler, modern tıbbın henüz tanımadığı veya tedavi edemediği hastalıklara yol açabilir.
Civa, Nükleer Atık ve Bomba Kalıntıları Çevreyi Kirletebilir
Buzulların erimesi sadece oradaki virüsleri de açığa çıkarmakla kalmayacak. Konuyla ilgili açıklama yapan araştırmacılara göre, sivrisinek ve kene gibi böcekler daha kuzeye göç etmeye devam edecek ve potansiyel olarak bu eski virüslerle temasa geçecek. Böylece eski virüsle buluşan bu hayvanlar insanlığı daha büyük bir tehdide sürükleyecek. Araştırmacılar bunun en kötü senaryo olduğunu dile getirdi. Bir diğer kötü senaryo da buzullarda bulunan civa, nükleer atık be bombalardan kalan ağır metaller olarak gösterildi.
Bunların hepsi, donmuş toprakta kilitli olan ve permafrost çözüldükçe karbondioksit olarak açığa çıkacak olan 1.700 milyar ton karbon havayoluyla tüm insanlığı tehdit edecek. Civa, nörolojik hasara, doğum kusurlarına ve kansere neden olabilir. Nükleer atık ve bomba kalıntıları ise radyasyon yayarak, çevreyi ve canlıları kirletebilir. Örneğin, Grönland’da, 1968 yılında düşen bir ABD uçağının içindeki dört hidrojen bombası, buzulların erimesiyle birlikte açığa çıkabilir. Bu durum, hem bölgesel hem de küresel bir güvenlik sorunu oluşturabilir.
Kaynak: (HABER MERKEZİ)
