Aynı zamanda roman ve deneme yazarı, eleÅŸtirmen ve çevirmen Yücel, kunduracı Ahmet ve Nuriye Münevver'in oÄŸlu olarak 17 Åžubat 1933'te KahramanmaraÅŸ'ın Elbistan ilçesinde dünyaya geldi.
Babasını 3 yaşında kaybeden yazar, erken yaÅŸlarda ablasını ve aÄŸabeyini kaybetti. ÇocukluÄŸunu yoksulluk içerisinde geçiren ve annesine çok baÄŸlı bir çocuk olan Tahsin Yücel, ilkokula baÅŸlamadan önce, okuma ve yazmayı aÄŸabeyinden öÄŸrendi.
Şiir yazmaya ilkokulda başladı
Yücel, ilkokula 1939'da Elbistan Gazi PaÅŸa Ä°lkokulu'nda baÅŸladı. Henüz 3. sınıftayken yaÅŸadığı acılardan etkilenerek ÅŸiirler ve yazılar kaleme alan Yücel, öÄŸretmenleri tarafından beÄŸenilerek, okulun tanınan simaları arasına girdi.
Okulun düzenlediÄŸi törenlerde çıkıp ÅŸiirler okuyan Yücel, yazdığı eserlerle bütün kasabanın tanıdığı bir öÄŸrenciye dönüÅŸtü. 1944 yılında ilkokuldan mezun olan Tahsin Yücel, eÄŸitim ve öÄŸretim hayatı için Ä°stanbul'a taşındı.
Tahsin Yücel, burslu olarak 1945'te Galatasaray Lisesi'ni kazandı. Yazar ayrıca bu okulda, "Kadın Ä°sterse" adlı romanıyla tanınan yazar Esat Mahmut Karakurt, ünlü "Pal Sokağı'nın Çocukları" adlı eserin çevirmeni Necmi Seren, ÅŸair Orhan Åžaik Gökyay ve Ahmet Kutsi Tecer'in öÄŸrencisi oldu.
Lise yıllarında usta yazarın yazı hayatına yönlendiren en önemli isim öÄŸretmeni Necdet Kut oldu. Necdet Kut sayesinde Shakespeare, Gogol, PuÅŸkin ve Dostoyevski'yi tanıyan Yücel, Kut aracılığıyla yine Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday, Fazıl Hüsnü DaÄŸlarca, Cahit Sıtkı Tarancı ve Sait Faik Abasıyanık'la tanışma fırsatı buldu.
Yücel'in ÅŸiirlerini deÄŸerlendiren Necdet Kut, usta edebiyatçıya "Beni dinlersen, ÅŸiir yazmayı bırak, düz yazı yaz. Çok iyi bir öykücü ya da romancı olabilirsin." diyerek, Yücel'in öyküye yönelmesini saÄŸladı. Galatasaray Lisesi'nde çıkan gazetede yazılar yazan Tahsin Yücel, bu okulda da sınıfın sevilen ve baÅŸarılı öÄŸrencilerinden oldu.
Göstergebilim çalışmalarının ilk örneklerinden sayılan doktora tezini 1969'da yayımladı
Galatasaray Lisesi'nden 1953'te mezun olan Yücel, Ä°stanbul Üniversitesi Ä°ktisat Fakültesi'ne girdi. Üniversite yıllarında Varlık Yayınevi'nde uzun süre çalışan yazar, bir yıl sonra aynı üniversitede Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde eÄŸitim almaya baÅŸladı.
Varlık Yayınları'nda çalışmaya baÅŸladıktan bir yıl sonra 1954 yılında "Uçan Daireler" adlı ilk öykü kitabını yayınlayan yazar, öykü dünyasında tanınan bir ÅŸahsiyet oldu.
Yücel, üniversitede Nesterin Dirvana, Süheyla Bayrov, Adnan Berk, Leo Spitzer, Eva Buck ve Gariono gibi ünlü hocalarla tanışarak edebiyatçı kimliÄŸini geliÅŸtirdi. Bu yıllarda çeviri yapmaya da baÅŸlayan yazarın kaleme aldığı "Haney YaÅŸamalı" adlı eseri, 1956'da "Sait Faik ArmaÄŸanı"nı kazandı.
Usta yazarın 1957 yılında "Anadolu Masalları" adlı kitabı da Varlık Yayınevi'nin çocuk klasikleri arasında okurlarla buluÅŸtu. Daha sonra Ataç Kitabevi'nden "DüÅŸlerin Ölümü" adlı öykü kitabını çıkaran yazar, 1959 yılında Türk Dili Kurumu Öykü Ödülü'nü aldı.
Üniversiteden 1960 yılında mezun olduktan sonra Gülçin Arıncalı ile evlenen yazarın bir yıl sonra bu evlilikten Elif, 1971'de de Halime dünyaya geldi.
Mezuniyetinden sonra Ä°stanbul Üniversitesi'nde asistan olarak akademik yaÅŸamına devam eden ve ilk romanı "Mutfak Çıkmazı"nı 1961'de çıkaran Yücel, göstergebilim alanındaki çalışmalarını Fransız Hükümeti'nden burs alarak gittiÄŸi Paris'te sürdürdü. Daha sonra Türkiye'ye dönen Yücel, "L'Imaginaire de Bernanos" (Bernanos'un Ä°mge Evreni) baÅŸlıklı teziyle 1965'te doktorasını tamamladı.
Yücel, askerlik görevini ise 1965-1967 yıllarında yaptıktan sonra üniversitedeki görevine dönerek göstergebilim alanında çalışmaya devam etti. Yazar, Türkiye'de göstergebilim çalışmalarının ilk örneklerinden sayılan doktora tezini de 1969'da yayımladı.
2002'de yayınlanan "Yalan" adlı romanı büyük ilgi gördü
Tezinden önce 1968'de "Dil Devrimi" adlı eserini okurların istifadesine sunan usta yazar, öykü ile olan iliÅŸkisini "YaÅŸadıktan Sonra" adlı öykü kitabında yayınladı. Usta edebiyatçı, 1969–1985 tarihleri arasında "DönüÅŸüm" adlı eserini de bitirdikten sonra bu iki öykü kitabını 1983 yılında "Ben ve Öteki" adlı eserinin içinde birleÅŸtirdi.
Doçent unvanını 1972'de "Figures et messages dans la Comedie humaine" baÅŸlıklı çalışmasıyla alan Yücel'in bu çalışması aynı yıl Fransa'da, Türkiye'de ise 1997'de "Ä°nsanlık Güldürüsü'nde Yüzler ve Bildiriler" adıyla kendi çevirisi ile yayımlandı. Usta yazar, 1978'de de "Les Coordines Narratives" baÅŸlıklı çalışmasıyla profesör oldu.
Tahsin Yücel, 1989'da "Aykırı Öyküler", 1998'de de "KomÅŸular" adlı eserlerini edebiyatseverlerin beÄŸenisine sundu. Ä°stanbul Üniversitesindeki görevinden 2000 yılında emekli olan ve edebiyat çalışmalarına ağırlık veren Yücel, 2003 yılında "Yunus Nadi Roman Ödülü" ile "Dil DerneÄŸi Ömer Asım Aksoy Roman Ödülü"ne deÄŸer görüldü.
"Yalan" adlı romanıyla da 2002'de büyük ilgi gören yazar, 2003'te Tüyap Kitap Fuarı'nın onur yazarı seçildi. Son romanı "Kumru Kumru"yu ise Yücel, 2005 yılında çıkardı.
Bazı öyküleri Ä°sveççe ve Fransızcaya çevrildi
Çalışmalarına öykücülükle baÅŸlayan ünlü edebiyatçı, kullandığı yalın dil, modern sözcükler, Anadolu insanına yaklaşımındaki tutarlılık ve anlatımındaki ustalıkla edebiyat dünyasında her zaman dikkati çekti. Yurt içi ve yurt dışında ses getiren yazınsal incelemelerinin yanı sıra yazarın öykülerinden bazıları, Ä°sveçce ve Fransızcaya çevrildi.
Yücel, yazdığı eserlerle ayrıca TDK Öykü Ödülü, Azra Erhat Çeviri Üstün Hizmet Ödülü, Orhan Kemal Roman ArmaÄŸanı, Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü, Dünya Kitap Yılın Kitabı Ödülü, Yunus Nadi Roman Ödülü, Balkanika Edebiyat Ödülü'nün yanı sıra Fransız Hükümeti Palmes Academiques niÅŸanı Commandeur derecesi ile ödüllendirildi.
Yazar DoÄŸan Hızlan, Tahsin Yücel hakkında, "Ben onun çok eski bir okuruyum. Edebiyatın her türünde yazan, emek veren insanların her zaman aynı nitelikte eser vermediÄŸini görürüz. Ama denemeden bilimsel kitaba, öyküden romana, çeviriye kadar ne yaptıysa çok nitelikli bir ÅŸekilde yapmıştır. Kendisi Türk edebiyatının unutulmazları arasındadır." ifadelerini kullanmıştı.
Edebiyatın çeÅŸitli alanlarında masal, anlatı, deneme, inceleme ve derleme türünde de eserleri bulunan Yücel, çok sayıda önemli kitabın da çevirisini yaptı. Gençler tarafından beÄŸenilerek okunan Tahsin Yücel, kendine mahsus özelliklerle öykülerinde renkli dünyalar kuran bir yazar oldu.
Tahsin Yücel, çeviri yapmasına baÅŸlamasına iliÅŸkin de 2003'de Radikal'e verdiÄŸi röportajda ÅŸunları anlatmıştı:
"Ben lisede parasız yatılı okudum. Üniversite okumak için de çalışmam gerekiyordu. Varlık Yayınları'nda YaÅŸar Nabi'nin yardımcısı olarak yarım gün çalışmaya baÅŸladım. Orada günde dört saat çalışırdım. Ama sıkı çalışırdım. Ä°ÅŸleri bitirince, kalan zamanımda bir masanın üzerinde açık duran çevirinin başına geçerdim. YaÅŸar Nabi Bey, az konuÅŸurdu. Tabii o patron olduÄŸu için ben de az konuÅŸurdum. Bir Nurullah Ataç, bir YaÅŸar Kemal gelmediÄŸi sürece iÅŸi bırakmaz, sessiz sessiz çalışırdık. Mesela Madam Bovary'i böyle çevirmiÅŸtim. Büro çalışması olarak. O kitaplardan telif ücreti alınmazdı tabii. Bir de ne bileyim bir elbise yaptırabilmek için filan, evde de ayrı bir çeviri yapardım. O dönemde çok çeviri yaptım. Bazıları 'iyi çevirmen' filan der, bir de 'çevirileri okunmuyor' filan diyenler vardır. Bazıları öz Türkçe kullandığım, arı Türkçeyi yeÄŸlediÄŸim için eleÅŸtirir beni. Öz Türkçe nedeniyle kitabın aslında bir entelektüel çaba gerektirmesi nedeniyle bir de belki ilk biçime baÄŸlı kalma düÅŸüncesi vardır bende, o nedenle eleÅŸtiriliyor olabilirim."
Yücel, 22 Ocak 2016'da 83 yaşındayken tedavi gördüÄŸü hastanede yaÅŸamını yitirdi. Yücel, ÅžiÅŸli Camisi'nde kılınan cenaze namazının ardından Yeni AyazaÄŸa Mezarlığı'na defnedildi.
Hakkında birçok tez ve kitap kaleme alınan usta yazarın yaÅŸamı boyunca kaleme aldığı eserlerden bazıları ise ÅŸöyle:
"Aykırı Öyküler", "KomÅŸular", "Golyan Devrimi", "Peygamberin Son BeÅŸ Günü", "Bıyık Söylencesi", "VatandaÅŸ", "Gökdelen", "Anadolu Masalları", "DönüÅŸüm", "VatandaÅŸ", "Yazın ve YaÅŸam", "Yazının Sınırları", "Söylemlerin Ä°çinden", "Salaklık Üstüne Deneme", "Yüz ve Söz", "Göstergeler", "EleÅŸtiri Kuramları", "Ä°nsan Yazdığı Åžeydir"
