Beşşar Esed rejiminin Mart 2011'de başlayan iç savaşı bastırmak için oluşturduğu mekanizmalarda yer alan birçok isim, savaş suçlusu olarak kayıtlara geçti. Esed rejiminin, kimyasal silah kullanımı, keyfi tutuklama, tecavüz ve işkence, sivil yerleşim yerlerini bombalama, terör örgütleri ve paralı milisleri istihdam etme, yasaklı silah kullanma, tehcir, abluka ve hastaneleri hedef alma başta olmak üzere geniş bir alanda işlediği savaş suçları, Birleşmiş Milletler (BM) ve bağımsız insan hakları kuruluşlarının raporlarına yansımıştı. Savaş suçlarını işleme talimatlarının kimler tarafından verildiği ve rejim mensuplarının bu suçları işlerken nasıl bir emir-komuta zincirini takip ettiği sorularının cevapları ise uzun yıllardır aranıyor. Esed rejiminin Suriye iç savaşının başından bu yana nasıl bir güvenlik bürokrasisi ortaya koyduğunu, savaş suçlarını işlerken hangi kurumlarını alet ettiğini, bu kurumların birbirleriyle olan ilişkilerini ve söz konusu kurumların üst düzey görevlerinde bulunup savaş suçlarına karışmış önde gelen isimleri, bir dönem rejimde kritik görevlerde bulunmuş askeri ve siyasi kaynaklardan edindiği bilgiler ve bu konuda yayınlanan muteber belgeler doğrultusunda derledi. Rejimin savaş suçları mekanizmasında yer alan kurumlar Esed rejimi, 2011 yılının mart ayında demokratikleşme talebiyle sokağa çıkan halkın barışçıl gösterilerini rejimin varlığına bir tehdit olarak algılamış ve askeri yollarla bastırma yoluna gitmişti. Bu amaç doğrultusunda Devlet Başkanı ve Suriye Anayasası’nın 105. Maddesi uyarınca Suriye Silahlı Kuvvetleri’nin Başkomutanı sıfatıyla görev yapan Beşşar Esed ve Ulusal Güvenlik Bürosu’nun talimatlarıyla, Başkent Şam’da Merkezi Kriz Odası adında üst düzey güvenlik yetkililerin bulunacağı bir ekip kurulması kararlaştırıldı. Dönemin Genelkurmay Başkanı Hasan Turkmani’nin başkanlığına getirildiği Merkezi Kriz Odası, Savunma Bakanı (Davud Racha), Savunma Bakanı Yardımcısı (Asıf Şevket) İçişleri Bakanı (Muhammed el-Şaar), Genel İstihbarat Başkanı (Ali Memluk), Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı (Hişam Bahtiyar), Siyasi Güvenlik Dairesi Başkanı (Muhammed Dib Zeytun), Askeri İstihbarat Başkanı (Abdulfettah Kudsiyye) ve Hava İstihbarat Başkanı Cemil Hasan'dan oluştu. Bu çekirdek kadronun kontrolünde yapılandırılan konsorsiyumda, Suriye genelinde görev yapan dört istihbarat birimi; Siyasi Güvenlik Şubesi, Askeri İstihbarat Şubesi, Genel İstihbarat Direktörlüğü ve Hava İstihbarat Direktörlüğü’nün yanı sıra, Rejimi Koruma Birliği, Kriminal Güvenlik Dairesi, İçişleri Bakanlığına bağlı Polis ve Özel Kuvvetler Birimleri, Baas Partisi unsurları, Savunma Bakanlığına bağlı teşkilatlar ve milisler görevlendirildi. Hafız Esed döneminde kurulan, her bölge ve ilde yapılanması bulunan, ülkedeki dört istihbarat kuruluşunun temsilcisini bir araya getiren, Baas Partisi temsilcisinin yönetici pozisyonunda bulunduğu ve üst rütbeli bir askerin başkanlığı altında faaliyet gösteren Güvenlik Komiteleri de kriz masası tarafından tam yetkiyle gösterileri bastırmakla görevlendirilen kurumlar arasında yerini aldı. Göstericilerin barışçıl eylemlerini il ve bölge bazında bastırma görevini yürüten Güvenlik Komiteleri, içinde ordu, istihbarat, polis, özel kuvvetler, rejimi koruma birlikleri personelinden oluşan ekipler kurdu. Asker, sivil ve Baas Partisi yöneticilerinin bir araya gelerek idare ettiği bu ekipler gösterilere katılanları, gösterileri düzenleyenleri ve bu gösterileri destekleyenlerin peşine düşerek, keyfi tutuklama ve infaz yoluyla sindirme politikası uyguladı. Esed rejiminin halka yönelik şiddetinin protestolara katılanların sayısını artırmasıyla, Esed rejimi emekli olmuş Tuğgeneral Velid Abaza ve Tuğgeneral Nebhan Sibahi gibi üst rütbeli askeri yetkilileri yeniden göreve çağırarak, çoğunluğu Alevi vatandaşlardan oluşan Halk Komiteleri’ni kurdurdu. Şebbiha olarak adlandırılan, ismi suçlara karışmış birçok sivil, Halk Komiteleri ve diğer güvenlik kurumları tarafından istihdam edilerek, savaş suçları zincirine bir halka olarak eklendi. Savaş suçlarını işleyen rejim mensupları Esed rejiminin, 2011 yılından itibaren barışçıl gösterileri bastırmak için kurduğu güvenlik mekanizmalarının yönetici pozisyonlarında çoğu asker, birçok isim görev aldı. Doğrudan Esed’e bağlı olan bu güvenlik yapılanmaları, çok geçmeden sivil veya askeri yargıdan bağımsız olarak hareket eden suç işleme mekanizmalarına dönüştü. Rejimin bu suç mekanizmalarında kimlerin yer aldığı sorusu üzerine, Suriye Eski Başbakanı Riyad Hijab başta olmak üzere, çok sayıda avukat ve rejimden ayrılan subayın katkısıyla Pro-Justice (Adalet Yanlısı) grubu tarafından 'Kara Liste' adlı çalışma 2019 yılında yayınlandı. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) da Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne bir savaş suçluları listesi sundu. AA, bu çalışmalarda yer verilen isimler ile muhabirlerinin farklı kaynaklardan araştırmalarla elde ettiği isimleri karşılaştırıp yeni bir derleme yaptı. Bir dönem rejimin üst düzey güvenlik birimlerinde çalışmış ve savaş suçlarına karışmış isimler şöyle: Rejim lideri ve Suriye Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı Beşşar Esed Korgeneral Fehd Casim el-Freyc Korgeneral Ali Abdullah Eyyüb Korgeneral Muhammed Mahmud Mahla Korgeneral Bassam Haydar Korgeneral Adnan Cemil İsmail Korgeneral Hasan Muhammed Muhammed Korgeneral Bessam Mirhaj el-Hasan Tümgeneral Mahir Esed Tümgeneral Cemal Muhammed Yunus Tümgeneral Refik Mahmud Şihadeh Tümgeneral Vecih Yahya Mahmud Tümgeneral Edip Nemr Selame Tümgeneral Ali Memluk Tümgeneral Hassan Mirhac Mirhac Tümgeneral Zuheyr el-Esad Tümgeneral Muhammed Rahmun Tümgeneral Muhammed el-Şaar Tümgeneral Vasil Halid el-Samir el-Avayd Tümgüneral Salim Harba Tümgeneral Cemil el-Hasan Tümgeneral Muhammed Dib Zeytun Tümgeneral Husam Luka Tümgeneral Nasır el-Ali Tümgenera Abdulfettah Suleyman Kudsiye Tümgeneral Nasır Dib Tümgeneral Talal Şefik Mahluf Tümgeneral Zaid Salih Tümgeneral Gassan İsmail Tümgeneral Ramadan Muhammed el-Ramadan Tümgeneral Muvaffak Muhammed Asaad Tümgeneral Avs Ali Aslan Tümgeneral Şevki Yusuf Tümgeneral Cevdet Salibi Mavas Tümgeneral Muhammed İbrahim Kaddur Tümgeneral Kifah Milhim Tümgeneral Nazih Hassun Tümgeneral Tevfik Yunus Tümgeneral Ali Vannus Tümgeneral Riyad Habib Abbas Tümgeneral Ahmed Muhammed Ballul Tümgeneral Gassan Halil Tümgeneral Cuma Muhammed el-Casim Tümgeneral Malik Hassan Tümgeneral Fuad Ahmed Hamuda Tümgeneral Hikmet Musa Salman Tümgeneral Ekrem Muhammed Tümgeneral Ali Muhammed Ganim Tümgeneral Muhammed Ali Subuh Tümgeneral Badi Süleyman Mualla Tümgeneral Saci Derviş Tümgeneral Hassan Ali Tümgeneral İmad Naffuri Tuğgeneral Cevdet el-Ahmed Tuğgeneral Hafız Muhammed Mahluf Tuğgeneral Abdulselam Fecir Mahmud Tuğgeneral Suheyl el-Hasan Tuğgeneral Salih el-Abdullah Tuğgeneral Salih el-Abdullah Tuğgeneral Fayiz Beddur Tuğgeneral Cevdet İbrahim Safi Tuğgeneral Kusey İbrahim Mihub Tuğgeneral Sayil Es’ad Davud Tuğgeneral Luey el-Ali Tuğgeneral Mazin el-Kanj Tuğgeneral Malik Alya Tuğgeneral Muhamemd Zamrini Tuğgeneral Vefik Nasr Tuğgeneral Mufid Vardah Tuğgeneral Yasin Ahmed Dahi Tuğgeneral Gassan Bilal Tuğgeneral Gassan Haddad Tuğgeneral Muhammed Haluf Tuğgeneral Şefik Massa Tuğgeneral Naufal el-Huseyn Tuğgeneral Eksam Mahmud Tuğgeneral İbrahim al-Wairi Tuğgeneral İyad İskender Mandu Tuğgeneral Süleyman el-Tinavi Tuğgeneral Adnan el-Ahmad Tuğgeneral Muhamed Yusuf al-Hasuri Tuğgeneral Malik Ali Habib Albay Salih Sakr Albay Sakr Rüstüm Albay Nizar Fandi Albay Gayas Dalla Yarbay Dureyd İsmail Avad Yarbay Firas Gassan Jazaa Mühendis Muhammed Ahmed el-Said Fadi al-Mallah Ali al-Shali Musib Nimr Selameh Tuğgeneral Abdullatif el-Fehd. Hama Askeri İstihbarat Başkanı Tuğgeneral Burhan Kaddur (ölü). Duma Askeri Güvenlik Daire Başkanı Tuğgeneral Abdulhamid İdris Hama Askeri İstihbaratı Tuğgeneral Hafız Cebbur 34. Tugay Komutanı Tuğgeneral Ali El-Hüseyin 47. Tugay Komutanı Tümgeneral Muhammed Semmur Tümgeneral Zuheyr el-Hamed Tümgeneral Cuma el-Ahmed Tümgeneral Ali Yunus Tümgeneral Berakat Berekat Tümgeneral Mürşid Dahir Tümgeneral Feysal Munir Tümgeneral Selim Berekat Tümgeneral Ahmed el-Ukde Tümgeneral Ali Es’ad Tümgeneral Salah el-Ali Tümgeneral Ahmed Cemil İbrahim Tümgeneral Ali Durgam Tümgeneral Muhammed Hayr Bek Tuğgeneral Atıf Necib Tuğgeneral Hail el-Esed Tuğgeneral Abdülselam Tuğgeneral Şeyh Cabir Hirfan Tuğgeneral Sair el-Omar Tuğgeneral Suheyl Ramazan Tuğgeneral Salah Hallum Tuğgeneral Heysem Berekat Tuğgeneral İyad Mahmud Tuğgeneral Ala Saud Tuğgeneral Nebih Rabi Tuğgeneral Şefik Feyaz Dib Tuğgeneral Münir Celud Tuğgeneral Muhammed Haluf Tuğgeneral Hızır el-Hüseyin Tuğgeneral Taha Taha Tuğgeneral Zülhimme Şaliş Tuğgeneral Adnan Asi Tuğgeneral Adnan Ahmed Tuğgeneral Suheyl Davud Tuğgeneral Bedi el-Ali Tuğgeneral Hakim Muhammed Kencu Hasan Tuğgeneral Musa Hasan Tuğgeneral Riyad Abbas Tuğgeneral Muhammed Receb Tuğgeneral Habib Safya Tuğgeneral Edib Semander Tuğgeneral Ali Hüseyin Tuğgeneral Ali Nadir Tuğgeneral Cemal Abbas Albay Semir Nizam Albay Edib Kannu Albay Gassan Nasur Albay Halil Molla Albay Malik el-Hadi Albay Temam Dib Albay Ali Selim Albay Temim İsa el-Ahmed Albay Muhammed el-Abdullah Albay Mecid el-Abdullah Yarbay Kinan Muhammed Galiyeh Yarbay Ahmed Abdulhamid Yarbay Ala Durubi Yarbay Halid el-Hatib Yarbay Samir el-Beridi Yarbay Emced Abbas Yüzbaşı Samir Abbas Dib Yarbay Adnan Riyad el-Şami İTTİFAK - AA