Temsili şehitlikler; Galiçya cephesinde Rogatin, Pukiv, Verhnıy Lipitsa, Lopuşnya, Gutisko ve Meçişçiv adlı yerleşim birimlerinde bulunuyor.
Bugün Polonya ve Ukrayna sınırları içerisinde kalan tarihi Galiçya bölgesi, Birinci Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir eyaletiydi.
Osmanlı Ordusunun 15. Kolordusu, müttefik güçler Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’yla birlikte Çarlık Rusyası'na karşı bu bölgede çarpıştı ve müttefiklerinin bölgede tutunmasına yardımcı oldu.
30 bin civarındaki askerden yaklaşık 12 binden fazla askerin geri dönemediği tahmin edilirken Galiçya cephesi Osmanlı'nın sınırları dışında en fazla asker kaybettiği cephelerden biri oldu
Şehitlikler, Lviv'e araçla 1,5 saat mesafede
Türkiye'nin Kiev Büyükelçisi Yağmur Ahmet Güldere, Osmanlı İmparatorluğu'nun gönderdiği 15. Kolordu'da yer alan tümenlerden birinin, ulu önder Mustafa Kemal Atatürk komutasında Çanakkale'de çarpışan tümenlerden olduğunu hatırlattı.
Şehitliklerin Türkiye'den de çok ziyaretçi gelen turistik Lviv şehrine arabayla yaklaşık 1,5 saatlik bir mesafede olduğunu belirten Güldere, 'Şehitliklere 2,5 sene önce ilk kez gittiğimde yol bağlantıları hayli kötüydü, Sayın Bakanımızın (Mevlüt Çavuşoğlu) ziyareti vesilesiyle bu ay başında tekrar gittiğimde bu yol bağlantılarının zaman içinde gayet iyileşmiş olduğunu gördüm.' dedi.
Büyükelçi Güldere şöyle devam etti:
'Dolayısıyla Ukrayna'ya gelen Türk turistlerin ziyaret etmesi için yapılacak ufak bir düzenlemeyle, bu konuda şehir yönetimiyle bazı temaslarımız olacak. Hem duygusal anlamda manevi mirasımıza saygılarını sunmak anlamında çok kıymetli bir ilave teşkil edeceğini düşünüyoruz hem de bu şehitlikler Hürrem Sultan'ın doğduğu kasaba olan Rogatin kasabasına yakın bir noktada.'
Osmanlı askerlerinin Galiçya cephesinde şehit olmalarının 100. yılı dolayısıyla 2016'da Mehteran takımının Lviv'de konser verdiğini ve anma programları düzenlendiğini anlatan Güldere, buna benzer etkinliklerin tekrarlanabileceğini söyledi.
Eski Sovyetler döneminde konu kapatılmıştı
Güney Ukrayna Milli Pedagojik Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oleksandr Sereda da Galiçya cephesi hakkında Ukrayna tarafında çok bilgi olmadığını çünkü eski Sovyetler Birliği zamanında bu konunun kapatıldığını belirtti.
Bölgede yaşayanların, mezarların kime ait olduğunu merak ettiğini aktaran Sereda, 'Mesela 1990'da İvano Frankivsk Üniversitesinden bir hocayla görüştük. O merak ediyordu, biz de mezarlık var siz okuyabilir misiniz hangi dönemden olduğunu? Kırım Hanlığı mı, Osmanlı mı çünkü hiç bilgi yoktu.' diye konuştu.
Sereda, konunun kapatılmış olmasının nedeninin, Birinci Dünya Savaşı'nda Galiçya cephesinde Ukrayna ve Türk askerlerinin aynı safta savaşmaları olduğuna dikkati çekerek 'Kime karşı, Rus İmparatorluğu'na karşı ve sonra Sovyet Rus devletine karşı. Sonra Ukrayna, Sovyetler Birliği tarafından işgal edildi ve tabii ki bu konu hemen kapandı.' ifadelerini kullandı.
Sereda, şehitliklerin yerlerini ilk kez 1990'lı yıllarda öğrenip ziyaret ettiğini belirtti.
