Cemaatsiz kalan birçok kilise ya restoran, bar ya da ev, işyeri veya kapalı oyun alanına dönüştürüldü. Bazı binalar ise, yıkılıyor. Hollanda'daki kilise binalarının geleceği konusunda bir tez hazırlayan araştırmacı Herman Wesselink'e göre, 2030 yılına kadar yaklaşık bin kilise binası daha cemaatsizlik nedeniyle boş kalacak. Hollandalı araştırmacıya göre, bunun ana nedeni nüfus haraketliliği ile ilgili değişiklikler. Hollanda'da halkın son 50 yıldır kiliseden uzaklaşmaya başladığına işaret eden Wesselink, inançlı kilise cemaatinin giderek yaşlandığını ve yakın bir gelecekte biteceğini düşünüyor. Bundan 50 yıl önce, 1968 yılında Hollanda'da 2 milyon 700 bin Katolik her hafta kiliseye gidiyordu. 2016 yılında bu sayı 173 bin kişiye düştü. 2030'da ise, sadece 63 bin kişinin kiliseye devam etmesi bekleniyor. Wesselink, bu nedenle gelecekte büyük şehirlerde birkaç kilisenin kalacağını ama küçük yerleşim yerlerindeki büyük ölçüde kapanıp, satılacağını söylüyor. Hollanda Televizyonu'na (NOS) göre, bu sadece Katoliklerin sorunu değil. Protestan kiliseleri de cemaatin azalması nedeniyle kapılarına kilit vuruyor. Dini topluluklar küçüldü Ülkenin orta güney bölümünde yer alan Waalwijk kentindeki Sint-Clemens Kilisesi'nden Anton van Diessen, "Üzgünüm, kilisemiz satılık. Artık insanlar tanrıya inanmıyor" diyor. Bunu "acı verici" olarak değerlendiren Hollandalı din adamı, üzüntüsünü "Sadece benim için değil, cemaat için de öyle. Onların kişisel tarihlerinin bir bölümü de yok olacak. Burada vaftiz, düğün, cenaze gibi birçok olayı birlikte yaşadılar" sözleriyle açıklıyor. İnançlı insan sayısının giderek azaldığını ve dini toplulukların küçüldüğünü belirten Van Diesen, artık kiliselerin yakıt, sigorta ve bakım masraflarını ödeyemez hale geldiklerini söylüyor. Van Diessen, bu nedenle Waalwijk'ta kendi cemaatlerine bağlı 3 kilisenin fazla geldiğine işaret ediyor. 1896 yılında yapılan ve 70 metre yüksekliğindeki bir kulesi bulunan Sint-Clemens Kilisesi, 250 bin euroya alıcı bekliyor. Kilise camii olarak hizmet veriyor Bazı kiliseler de, başka inançlar için ibadethane olmaya devam ediyor. Tıpkı Lahey'deki eski Protestan Thomas Kilisesi gibi. Cemaati olmadığı için bir kaç yıl boş kalan kilisesi gibi. Müslümanlar tarafından satın alınan kilise, şimdi cami olarak hizmet veriyor. Cami yöneticisi Robbert Mohammedamin, NOS'a yaptığı açıklamada, merkezi konumu ve iyi bir otoparka sahip binayı adlıkları için memnun olduğunu anlatıyor. Kilisenin eski papazı David Schiethart da bu durumdan memnun. Binada, insanların yeniden dua etmek için bir araya gelmesini sevindirici bulan rahip, "Burda duyduğum mesaj, daha önce açıklanan mesajlardan farklı değil" diyor. Ağırlıklı olarak kilise binası satışı ile ilgilenen emlakçı Marten Van der Meijde, yoğun ilgi gördüklerini vurguluyor. Hollandalı emlakçıya göre Amsterdam, Rotterdam ve Lahey üçgenindeki büyük kentlerde kilise binası fiyatları 1,5 - 2 milyona kadar çıkıyor. Oldukça değerli olan binalar çok amaçlı bir şekilde kullanılabiliyor. Küçük kent ve kasabalardaki kiliseler ise daha ucuz. Kim bölgelerde 100 bin euronun altında bile kilise binası satın almak mümkün.