İlk demokratik seçimler

Abone Ol

1923`te Cumhuriyetin ilânından sonra 1923,1927,1931,1935, 1939,1943 tarihlerinde tek partili seçimler yapıldı.&nbsp

1945`te çok partili demokrasiye geçildi. Bu seçim şekli Türkiye`de ilk olarak 1946 yılında tecrübe edildi.

CHP Milletvekilleri Celal Bayar, Adnan Menderes, Refik Koraltan ve Fuat Köprülü`nün imzaladığı ve TBMM`ne verilen önergede, anayasal hak ve özgürlüklerin kullanılmasının önündeki engellerin kaldırılması istendi. Kabul edilmeyen ve açıktan bir meydan okuma olarak kabul edilen bu önerge CHP`de deprem etkisi yaptı. 21 Eylül 1945`te Menderes ve Köprülü partiden ihraçedildi. Celal Bayar da milletvekilliğinden istifa etti. Bunlar 7 Ocak 1946`da Demokrat Parti`yi kurdu. 5 Haziran 1946`da mecliste erken seçim kararı alındı. DP hazır olmamasına rağmen, 21 Temmuz günü yapılacak seçimlere katılma kararı aldı. Açık oy ve gizli tasnif ve çeşitli yolsuzluk şikâyetleri içinde yapılan seçimde DP: 62, CHP: 397 milletvekili çıkardı.&nbsp

1950 Seçim öncesinde 5545 sayılı Seçim Kanunu çıkarıldı. Buna göre tek dereceli, eşit, genel, gizli oy, açık tasnif usulüne göre adl&icirc denetim altında yapılan ilk seçim 14 Mayıs 1950`de yapıldı. Bu seçiminde DP`den 408, CHP`den&nbsp 69, MP`den 1 ve 9 bağımsız milletvekili seçildi. Eski Başbakan Şemsettin Günaltay dışındaki kabine üyelerinin hiçbiri milletvekili seçilemedi.

22 Mayıs`ta TBMM`de meclis başkanlığına 385 oyla Refik Koraltan, Cumhurbaşkanlığına Celal Bayar 387 oyla seçildi. Hükümet ise Adnan Menderes başbakanlığında kuruldu. DP`nin ilk icraatı 18 yıldır Türkçe okunan ezanın yeniden Arapça okunması oldu. DP iktidarı ve Menderes`in Başbakanlığı 27 Mayıs 1960 İhtilalına kadar devam etti.