Kırgızistan’da 4 Ekim 2020’de yapılan parlamento seçim sonuçlarının iptalini talep etmek için meydanlara inen muhalefet taraftarlarının 5 Ekim’de düzenledikleri gösteri sırasında cezaevinden çıkarılarak aynı gün baÅŸbakanlık koltuÄŸuna oturtulan eski Milliyetçi Ata Yurt Partisi Milletvekili Sadır Caparov, yüzde 79,18 oyla Kırgızistan Cumhuriyeti’nin 6. CumhurbaÅŸkanı oldu.
Ömrünün 3,5 yılını hapiste geçiren, bu zaman zarfında annesini, babasını ve oÄŸlunu kaybeden 52 yaşındaki Caparov, özgürlüÄŸüne kavuÅŸturulmasının 97. gününde Kırgızistan CumhurbaÅŸkanı seçilerek ülkeyi 6 yıl yönetme hakkını elde etti.
Caparov, cumhurbaÅŸkanlığı seçiminin ilk turunda en çok oyu alarak seçilen ilk kiÅŸi olarak ülke tarihine geçti.
Caparov’a iktidarı bırakan önceki CumhurbaÅŸkanı Sooronbay Ceenbekov, ülke tarihinde ilk kez cumhurbaÅŸkanlığı görevini barışçıl ve sorunsuz ÅŸekilde devralan bir politikacı olarak ülkenin kronikleÅŸmiÅŸ sorunlarından uzak durdu.
Ceenbekov, halkın sorunlarıyla yakından ilgilenmek yerine zamanını kendisini iktidara taşıyan eski aile dostu ve ülkenin 4. CumhurbaÅŸkanı Almazbek Atambayev ile mücadele etmeye harcadı.
Ceenbekov iktidarında, evine yönelik iki gün süren polis operasyonu sonucunda gözaltına alınarak cezaevine konulan Atambayev'in çok sayıda suçtan yargılama süreci ise devam ediyor.
Ä°ktidarı boyunca Ceenbekov, hiçbir seçim vaadini yerine getiremedi ve özellikle hükümetinin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile mücadelede, baÅŸta yargı alanı olmak üzere saÄŸlık, eÄŸitim ve ekonomi alanında oluÅŸan sorunların yeterince üstesinden gelemedi.
Yaklaşık 3 yıldır "gümrüklerdeki yolsuzluk" iddialarını gündeminden düÅŸürmeyen yerel medyanın "iktidara mücadele et" çaÄŸrıları üzerine Ceenbekov, "delil gösterin" yanıtını verdi ve böylece iktidardaki yolsuzluk sorunlarına göz yumması halkla arasını iyice açtı.
Kırgızistan’da Kovid-19, gümrüklerdeki yolsuzluk iddiaları ve derin siyasi ayrışmaların gölgesinde 4 Ekim’de yapılan milletvekili seçimlerinin ardından ilan edilen seçim sonuçları, halkın sabrını taşıran son damla oldu.
Sokaklardaki kaos, hükümlü Caparov’un cezaevinden çıkmasına neden oldu
Ülkedeki kronik sorunlara neden olduÄŸu düÅŸünülen eski milletvekillerinin yeniden seçildiÄŸini gören muhalif parti taraftarları, 5 Ekim’de baÅŸkent BiÅŸkek’teki Ata-Too Meydanı'nda bir araya gelerek sokakların karışmasına neden oldu.
Merkez Seçim Komisyonundan seçim sonuçlarının iptalini talep göstericilerin sayısının hızla artması ve protesto gösterinin kontrolden çıkması üzerine göstericilerin bir bölümü, CumhurbaÅŸkanlığı Ä°daresinin de yer aldığı parlamento binasına yürüdü.
Parti yöneticilerinin tüm uÄŸraÅŸlarına raÄŸmen durdurulamayan kalabalık, üç cadde ve meydanda 6,5 saat süren taÅŸlı, gaz ve ses bombalı mücadele, polisin alanı boÅŸaltması ve parlamento binasının iÅŸgal edilmesi ile son buldu.
Göstericilerin bir bölümünün talebi üzerine Atambayev'in iktidarı döneminde "valiyi rehin almak ve gösteriler düzenlemek" suçundan 11 yıl 6 ay hapse mahkum edilen Caparov, kaldığı hapishaneden çıkarıldı.
Ala-Too Meydanı'nda "CumhurbaÅŸkanımız" sloganlarıyla karşılanan Caparov, aynı gün baÅŸbakanlık koltuÄŸuna oturtuldu ve parlamentodan Caparov'un BaÅŸbakanlığını onaylaması talep edildi.
BaÅŸbakanlık binasını 5 gün boyunca ablukada tutan Caparov destekçilerinin talebi üzerine CumhurbaÅŸkanı Ceenbekov, Meclisin destek verdiÄŸi Caparov'un hükümet yapısı ve programının onaylanmasını öngören kararnameyi imzaladı.
BaÅŸbakan Caparov ve taraftarlarının istifasını talep ettiÄŸi Ceenbekov, 15 Ekim 2020'de görevinden istifa etme kararı aldığını açıklayarak kendisi için her ÅŸeyden önce Kırgızistan'da barış, ülkenin bütünlüÄŸü, halkın birliÄŸi ve toplumdaki huzurun önemli olduÄŸunu vurguladı.
Caparov, yolsuzlukla mücadele ve ülkeyi kalkındırmayı vadediyor
Kırgızistan Beden EÄŸitimi ve Spor Enstitüsü ile Kırgızistan-Rusya Slovyan Üniversitesi (KRSÜ) Hukuk Fakültesinde eÄŸitim alan Caparov, siyasete 2005'te milletvekili olarak girdi.
Memleketi Issık Göl bölgesinden iki dönem milletvekili seçilen Caparov, siyasette, Issık Göl bölgesinde Kanadalıların iÅŸlettiÄŸi Kumtor altın madeninin kamulaÅŸtırılmasını savunmasıyla tanındı.
Caparov, ülkenin ikinci Devlet BaÅŸkanı Kurmanbek Bakiyev'in baÅŸdanışmanlığını ve onun iktidarında Kırgızistan YolsuzluÄŸu Önleme Ajansı BaÅŸkanlığı görevlerini yürüttü.
CumhurbaÅŸkanı Almazbek Atambayev'in iktidarı döneminde, "bir protesto gösterisi sırasında valinin rehin alınmasını organize ettiÄŸi" suçlamasıyla yaklaşık 3,5 yıl hapis yatan Caparov, bu sırada annesini, babasını ve oÄŸlunu kaybetti.
Seçim kampanya döneminde Kumtor altın madeninin kamulaÅŸtırılmasından vazgeçen Caparov'un vaatleri arasında güçlü devlet baÅŸkanlığı yönetim sistemi, yolsuzlukla mücadele ve kısa sürede ülkeyi kalkındırma projeleri bulunuyor.
Ayrıca hazırlanmakta olan devlet baÅŸkanlığı yönetim sistemini öngören Anayasa taslağının referandumdan geçmesi durumunda Caparov, ülkede devlet organlarından hesap sorabilecek ve kararları "tavsiye" niteliÄŸi taşıyacak "Kurultay" adlı bir organın kurulması gerektiÄŸini savunuyor.
Ä°TTÄ°FAK-AA
