• Algoritmalar patronlara mı yoksa müşterilere mi hizmet eder?
  • Haklı ve doğru olanı mı destekler? 
  • Yoksa sadece paranın, reklamın, kendi ideolojilerinin peşinde mi koşar? 

Algoritmalar öyle acımasız ve adaletsiz ki;  

Milyonlarca beğeni alan aslında beğenildiğinden falan değil birilerine yani kötü emellere hizmet ettiği için beğeni sayısı yukarılarda. İnsanlar, sevgi ararken, gezecek yer ararken, dertlere çözüm ararken; vb. 

Kullandığımız şey hep algoritmadır. Algoritmanın bize sunduklarıdır. Ancak biz bunu kendi tercihlerimiz olarak görürüz.

Arama listesinde en üstte hangi link çıkar ve neden o çıkar? Bunu futbolla anlatalım, Futbolda en çok pas alan, en çok pas veren, diğer oyucularla en çok etkileşime giren oyuncu listenin en başında yerini alır. Buraya kadar gayet adaletli görünen algoritma, buradan sonra ipleri eline alıyor aslında. En çok pas alan ve en çok pas vereni de kendi kurallarına göre ayarlıyor. Bütün mesele bu işte! Böylelikle

  • Satılacak olana karar veriyor,
  • Reklam pastasını elinde tutuyor,
  • İstediği ideolojileri paylaştırıyor,
  • İstediğine fazla beğeni aldırıyor,
  • İstediğini -devlet başkanı da olsa- sistemden atıyor 
  • ;  

Bunun son yok vesselam!

ALGORİTMA-

Algoritma deyip geçmeyin,

Lütfen arka planına bakın!

Gün geçtikçe güçleniyor.

Onsuz bir sanal alem olmuyor(!)

Rahatımızı kaçırdı çoktan,

İnsanlığa yön veriyor hepten.

Tarafsızlık lügatinde yok.

Masallarla eğlendiriyor bilen yok.

Anlayıp sorgulayana beğeni yok.

ALGORİTMA +

Algoritma yeni ufuklar açar.

Leb demeden leblebiyi çıkarır karşınıza.

Gün gün yazar kaydeder hayatınızı.

Olaylara bakış açınızı olumlu yönde değiştirir.

Rasyonel olana ışık tutar.

İyi ve güzel şeyler de sunabilir her daim.

Tarafını sen seçebilirsin bu mecrada. 

Masalların iyi olan kahramanlarına özenebilirsin burada. 

Anladığını paylaşır, sevdiklerini bulursun orada. 

Tıpkı kumanda gibi aslında. Ancak o kumandanın idaresi ve iradesi biz de mi? Onu sorgulamak derdimiz vesselam! Hepten çöpe atmayız algoritmayı. Elbette bunlardan çok daha fazlası iyi yönde de yazılabilir. 

Başkasının algoritmasına göre alarm kurmak, kargo göndermek, çeşitli web.2 araçları kullanmak, televizyon kanalları düzenlemek, alışveriş yapmak, sipariş vermek, para göndermek, büyük şirketlerin muhasebesini takip etmek, arabalarımızın, oyuncaklarımızın kontrolünü vermek zorunda kalıyorsak işte, o zaman problem büyük demektir!

'Elden gelen öğün olmaz oda vaktinde bulunmaz.' atasözü durumu çok güzel özetliyor aslında. Toplum ve birey olarak temel ihtiyaçlarımızı karşılayacak olan ana maddelerin kontrolü kesinlikle bizde olmalı. Umudumuz başkalarına bağlı olursa derdimiz bitmez.

Tarımdan ekonomiye eğitimden bankacılığa her türlü iş ve işlemler algoritmalara bağlı olarak ilerliyor artık. Algoritma olmadan ne telefonlar çalışıyor ne de arabalar hareket edebiliyor.

Algoritma olmadan navigasyon da çalışmıyor bilginize;