Asırlar boyunca 3 kıtada hüküm süren Osmanlı Devleti'ni kuran, adaletli, atılgan ve mücadeleci yapısıyla örnek bir lider olan Osman Gazi, vefatının 694'üncü yılında anılıyor.
Osman Gazi, babası ErtuÄŸrul Gazi'den edindiÄŸi devlet adamlığı tecrübesi ve adalet anlayışıyla bir devre mührünü vuran Osmanlı'nın temellerini attı.
Askeri becerisi de yüksek olan Osman Gazi, küçük bir uç beyliÄŸi iken zamanla evrensel devletlerden biri haline gelen, büyük bir coÄŸrafya üzerinde tek hanedana dayalı en uzun süre devamlılık gösteren devlete ismini verdi.
Anadolu Selçuklu Devleti'nin bir parçası olarak yaklaşık 20 yıl SöÄŸüt ve Domaniç bölgesinde yaÅŸamını idame ettiren Kayı Boyu'na beylik yapan Osman Gazi, kayıtlardaki ilk zaferini Ä°negöl tekfuruna karşı 1286'da aldı. Osman Gazi, 1288'de EskiÅŸehir yakınındaki Karacahisar Kalesi'ni kuÅŸatarak almayı baÅŸardı. Böylece hakimiyet alanı EskiÅŸehir'den SöÄŸüt'e kadar uzanan Osman Gazi, 1298-1299'da YeniÅŸehir'i imar etti.
DoÄŸu Roma (Bizans) Ordusuna karşı ilk zaferini 1302'de Koyunhisar Savaşı'nda kazanan Osman Gazi'nin kurduÄŸu Osmanlı Devleti, 14'üncü yüzyılın ilk çeyreÄŸinde yeni fetihlerle topraklarını geniÅŸletti.
Bayrağı oÄŸlu Orhan Gazi'ye devreden Osman Gazi, 1326'da Bursa'nın fethini göremeden hayata gözlerini yumdu.
"YeniÅŸehir, Osman Gazi'nin kurduÄŸu ilk ve tek ÅŸehirdir"
Bursa UludaÄŸ Üniversitesi (BUÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünden Dr. ÖÄŸr. Üyesi Sezai Sevim, AA muhabirine, Osman Gazi'nin OÄŸuz Türklerinin Kayı Boyu'na mensup olduÄŸunu söyledi.
ErtuÄŸrul Gazi'nin küçük oÄŸlu olan Osman Gazi'nin, babasının vefatıyla onun görevini yürütmeye baÅŸladığını belirten Sevim, "Babasının görevini sürdürmeye 20 yıl boyunca devam ediyor. Böylelikle 20 yıl Selçuklu Devleti'ni tanıyor. Selçuklu Devleti'ni tanıma, onu piÅŸirdi, olgunlaÅŸtırdı. Böylelikle yeni bir devlet nasıl iÅŸleyecek, onu öÄŸrenmiÅŸ oldu." dedi.
Sevim, Anadolu Selçuklu Devleti'nin devlet yapısının zafiyete uÄŸradığı bir ortamda, Osman Gazi'nin KaramanoÄŸulları'na baÄŸlılık bildirmeyi uygun görmediÄŸini dile getirdi.
Osman Gazi'nin, Bursa'da bugünkü YeniÅŸehir ilçesinin olduÄŸu bölgeye yeni bir ÅŸehir kurduÄŸunu aktaran Sevim, ÅŸöyle devam etti:
"YeniÅŸehir, Osman Gazi'nin kurduÄŸu ilk ve tek ÅŸehirdir. O yüzden YeniÅŸehir, Osmanlı Devleti'nin ilk baÅŸkentidir, merkezidir. Osman Gazi, devletin nasıl yönetileceÄŸini Selçuklu Devleti'nden öÄŸrendi, babasının tecrübesinden de faydalandı. Bu idari yapıyı Anadolu Selçuklu Devleti, Büyük Selçuklu Devleti'nden o da Karahanlılar ve Abbasiler'den, Gazneliler'den aldı. Böyle bir devlet silsilesi var. Bu anlayış, köklü bir anlayış. Bu anlayışın bir temeli var; 'illa adl' yani adalet. Osman Gazi, adalet anlayışını ilk icraatında uygulamaya koydu."
Halkın huzur içinde yaÅŸamasının adaletle mümkün olduÄŸuna deÄŸinen Sevim, Osman Gazi'nin de devlet yönetimini adalet temeline oturttuÄŸunu anlattı.
Dr. ÖÄŸr. Üyesi Sevim, devletin Osman Gazi'nin elinde büyüyerek ortaya çıktığını dile getirdi.
Osman Gazi'yi "atılgan bir insan" olarak nitelendiren Sevim, "Sonuç alıcı bir ruha sahip. Yani 'bekle, gör' yerine 'çöz, çalış, gayret et, ortadan kaldır.' Atılgan, mücadeleci, çözümcü. Problemi görmezden gelme deÄŸil, çözme anlayışına sahip. Zaten bu anlayışa sahip olmasaydı devlet kurması mümkün olmazdı. Problemi gördüÄŸü yerde hemen çözüme kavuÅŸturma anlayışı, Osman Gazi'nin karakteridir." ifadelerini kullandı.
Åžeyh Edebali'nin kızı Malhun Hatun ile evlenen Osman Gazi'nin Fatma adında bir kızının dünyaya geldiÄŸini söyleyen Sevim, diÄŸer çocuklarının erkek olduÄŸunu aktardı.
Naaşının GümüÅŸlü Kümbet'e defnedilmesini vasiyet etti
Sevim, Osman Gazi'nin naaşının, vasiyeti üzerine oÄŸlu Orhan Gazi'nin Bursa'yı fethetmesinin ardından Tophane mevkisinde "GümüÅŸlü Kümbet" olarak bilinen ve sonradan türbeye çevrilen eski DoÄŸu Roma ÅŸapeline defnedildiÄŸini belirtti.
Bursa'nın 1302'de Osman Gazi tarafından kuÅŸatıldığını, bu kuÅŸatma sırasında Osman Gazi'nin oÄŸlu Orhan Gazi ile arasında, Balabancık Hisarı'ndaki kalede bir diyalog geçtiÄŸini kaydeden, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:
"Osman Gazi, göstererek, 'Ey oÄŸul, beni ÅŸol GümüÅŸlü Kümbet'e koyasın' demiÅŸ. Bu, iki hedef ortaya koyar. Bunlardan biri; 'Bursa'yı al, neticesiz bırakma.' Ä°kincisi; 'Burayı aldıktan sonra beni kubbenin altına defnet.' Bu kilisenin ana kubbesi, ÅŸu anda Orhan Gazi'nin türbesinin olduÄŸu yerdir. Oraya defnetmez çünkü orası ÅŸehrin en büyük kilisesidir. En büyük kilise, Müslüman Türk devletlerinde fethin niÅŸanesi olarak camiye çevrilir; Ayasofya'da olduÄŸu gibi. Ayasofya da burası da fethin niÅŸanesidir. Ana kubbenin altı cami olmuÅŸtur, Osman Gazi'nin türbesinin olduÄŸu yer ÅŸapeldir. Orhan Gazi, babasının vasiyetini yerine getirerek onu buraya defnediyor."
Sandukasından çıkan mermi çekirdeÄŸi
Osman Gazi'nin naaşının, zeminin altındaki toprakta gömülü olduÄŸunu bildiren Sevim, ÅŸunları kaydetti:
"Halk arasında, Yunan iÅŸgali sırasında bir Yunan komutanın Osman Gazi'nin türbesine tekme atıp kurÅŸun sıkarak, 'Ey Osman, bak bizden aldığın yeri geri aldık. Kalk, kurtarabiliyorsan kurtar' dediÄŸi anlatılır ancak bunun izi ve delilinden bahsedilmiyordu. Son restorasyonda sanduka ve örtünün de tamiri yapıldı. Bu iÅŸi yapan arkadaÅŸlar, sandukanın ve kumaşın delik olduÄŸunu hatta sanduka içinde mermi çekirdeÄŸi tespit ettiklerini söylediler. Halk arasında söylenen rivayetin gerçek olduÄŸunu anlamış olduk. Sonradan ortaya çıktı ki Yunanistan'da bazı gazetelerde, Yunan komutanın Osman Gazi Türbesi'nin başında kurÅŸun sıkma ve tekmeleme sırasında çekilmiÅŸ fotoÄŸrafı yayımlanmış."
Sevim, sekizgen planlı, üzeri kubbeyle örtülü türbenin ortasındaki Osman Gazi'ye ait ahÅŸap sandukanın etrafının sedef kakmalı, pirinç parmaklıklarla çevrili ve sandukanın üzerinin sırma iÅŸlemeli kadifeyle örtülü olduÄŸunu sözlerine ekledi.
Ä°TTÄ°FAK - AA
