Tarım ve Orman Bakanlığı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde aldığı 106 önlemle tarım ve gıda ürünleri üretiminin aksamadan devam etmesini sağladı. AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, Kovid-19 sürecinden en fazla etkilenen alanlar arasında tarım ve gıda sektörleri de yer aldı. Dünyada bazı ülkeler sınırlarını kapatırken, tarım ve gıdaya erişimde, lojistik ve tedarik zincirinde aksamalar yaşandı. Türkiye'de Tarım ve Orman Bakanlığı bu süreçte aldığı 106 tedbirle, tüketicilerin gıda ürünlerine sorunsuz ulaşmasını sağladı. Salgının ortaya çıkmasıyla birlikte Bakanlık bünyesinde hemen Kovid-19 değerlendirme ve takip çalışmalarını yürütmek üzere çalışma grubu oluşturuldu. Bu süreçte Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünce de hayvan sağlığı, hayvan ve hayvansal ürün ithalatı ile gıda konularında tavsiye vermesi için Bilim Kurulu teşekkül edildi. Halk sağlığının korunması için 81 ilde gıda iş yerlerine yönelik hijyen denetimleri üst düzeye çıkarılırken, salgının yayılmasının önlenmesi için gıda işletmelerinde de hijyen kurallarının en üst seviyede uygulanmasına başlandı. Gıda denetim ekiplerince, açıkta satılan gıda maddelerinin arzında hijyen kurallarına azami özen gösterilmesi sağlanarak, söz konusu kurallara uyulmayan durumlarda ürün arzına izin verilmedi. Gıda işletmelerinde, gıdanın hazırlanması, sunumu ve servis edilmesi sırasında virüsün yayılmasının engellenmesi amacıyla denetimler başlatıldı. Vatandaşlar tarafından yoğun tüketilen ekmek ve ekmek çeşitlerini üreten işletmelere yönelik denetimler artırıldı. Salgın devam ettiği sürece bu ürünlerin satışı hazır ambalajlı ve etiketli yapılacak. Ambalaj malzemesine konulmamış ürünlerin de hijyen tedbirlerinin alındığı dolap ve tezgahlarda satışı sürecek. Ayrıca salgın riskinin devam ettiği sürede, pazar, manav gibi yerlerde, sokaklarda, seyyar araçlarda ambalajlı veya ambalajsız ekmek ve çeşitlerinin satışı yapılmayacak. Sokakta, açıkta ya da ambalajsız satışa sunulan çiğ süt ve diğer gıda maddelerinin yerel yönetimlerle de iş birliği yapılarak denetim ve kontrol faaliyetleri gerçekleştirildi. Tüketicilerin doğru bilgilendirilmesi için 'Gıdalardan insanlara Kovid-19 virüsü bulaşır mı?' konulu görsel materyaller hazırlandı. Hayvan satış yerlerinin ve canlı hayvan nakil araçlarının temizlik ve dezenfeksiyonunun düzenli yapılması sağlandı. Hayvan satış yerlerindeki insan yoğunluğu dikkate alınarak, buna yönelik tedbir alınması kararlaştırıldı. Salgının başlangıç sürecinde egzotik ve pet hayvanların ülkeye girişi ile Çin'den hayvansal ürün ithalatı da durduruldu. Kolonya üretimine destek İç talebin karşılanmasında sıkıntı yaşanmaması için ihracı kayda bağlı mallar arasına etil alkol, kolonya, dezenfektan, hidrojen peroksit ve meltblown kumaşı eklendi. Bu süreçte kolonya ve dezenfektan talebinin yerli üretim etil alkolle karşılanması için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından alınan kararla benzin türlerine yerli tarım ürünlerinden elde edilen etanol harmanlanmasına ilişkin zorunluluk 3 ay askıya alındı. Gıda alkolü üreten etil alkol üreticisi firmalara ait kapasitenin bir kısmının dezenfektan ve kolonya üretimine yöneltilmesine ilişkin prosedürler kolaylaştırıldı. Hayvansal ürünlerde arz güvenliğini sağlamak, piyasa istikrarını korumak ve üreticilerin artan girdi maliyetlerine katkıda bulunmak için çiğ süt destekleme prim miktarında artışa gidildi. Süt, kırmızı et, beyaz et, yumurta ve arıcılık sektör temsilcileri, üretimin sürdürülebilirliği, alınacak hijyen tedbirleri, arz güvenliği, ham maddeye ulaşım ve fiyat istikrarı konularında alınan tedbirler kapsamında bilgilendirildi. Hayvansal ürünlerin üretimi, dağıtımı ve pazara arzının aksaklığa uğramaması için, sektörde çalışan 65 yaş üstü kişilerin sokağa çıkma kısıtlamasından muaf olmalarına ilişkin gerekli tedbirler alındı. Tarımsal üretime yönelik önlemler uygulandı Tarımsal üretimin kesintisiz şekilde devamına yönelik olarak ekim, dikim, gübreleme, sulama, ilaçlama, çapalama, bakım gibi faaliyetlerin, üretim alanında sürdürülmesi için Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve 81 il valiliğiyle iş birliği yapıldı. Tüm çiftçilerin, arazilerine, bahçelerine, seralarına veya çiftliklerine ulaşmalarına imkan verildi, gübre, tohum, ilaç, yem gibi tarımsal girdilerin üretim, erişim ve dağıtımının kesintisiz devam etmesine yönelik muafiyet sağlandı. Hasat edilen ürünlerin pazara arzının kesintisiz şekilde sağlanmasına yönelik lojistik imkanlar oluşturuldu. Mevsimlik tarım işçilerinin hijyen ve koruyucu malzemelere erişiminin kolaylaştırılması, faaliyetlerine devam edecek şekilde nakilleri ve barınma koşullarının düzenlenmesi için önlem alındı. Tarım işçilerinin düzenli sağlık kontrolleri için sağlık müdürlükleri ve toplum sağlığı merkezlerince hizmet verildi. Salgın sürecinde pek çok tarımsal destek ve hibe programına yönelik başvuru süreleri uzatıldı. Bakanlık iş ve işlemlerine yönelik başvuruların e-devlet üzerinden yapılmasına imkan tanındı. Bitkisel-hayvansal üretimde arz açığı oluşmaması ve üreticilerin fark ödemesi desteğine başvuramaması nedeniyle mağdur olmamaları için çiftçilerin il-ilçe müdürlüklerine gitmeden Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) başvurularını elektronik ortamda yapması sağlandı. Tüm milli parklarda, ormanlarda ve Bakanlığa bağlı park ve bahçelerde Kovid-19'un yayılmasını engellemek ve sosyal mesafe kuralına uyulmasını sağlamak için mangal yakılması yasaklandı. Bu mekanların, hafta sonu kapalı olması yönünde adım atıldı. İçme suyu arıtma tesislerinde herhangi bir aksaklık yaşanmaması için gerekli tedbirler alındı. Atık su arıtma tesisleri çıkış suyunun deşarjdan önce dezenfekte edilmesi için Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından hazırlanan doküman dikkate alındı. Atık suların analiziyle Kovid-19 virüsünün dağılımı hakkında bilgi edinmek amacıyla atık su tesislerinin girişlerinde virüs varlığı izlendi. İTTİFAK-AA