Toprağın Derinliklerine, Öğrencinin Kalbine…

Yıllar sonra, sınıfta Leyla’nın gözlerindeki yorgunluğu görünce babamın bu sözü zihnimde yankılandı. Çünkü bazen fazla su da kökü çürütür…

Leyla, matematikte olağanüstü bir öğrenciydi. Ama yüzünde hep bir yorgunluk vardı. Annesi, “Haftada beş kursa gidiyor, çok çalışıyor,” diye gururla anlatıyordu. Oysa Leyla’nın defter kenarlarına çizdiği yıldızlar, gün geçtikçe sönüyordu…

Yağmurlama ile Motivasyon

Babam, fidanların hepsine eşit su ulaşsın diye yağmurlama yapardı. Ancak bir yaz, domates fidelerini fazla suyla boğunca iç geçirerek şöyle demişti: “Su toprağın yüzeyinde kalırsa, kök tembelleşir.”

Leyla’nın ailesi de ona benzer şekilde davranıyordu. Sürekli dışarıdan gelen uyarılarla yönlendiriyorlardı:

• “Şu kursa da git, şu yarışmaya da katıl!”
• “Bak Ayşe doktor oldu, sen neden olmayasın?”

Leyla’nın yaprakları dışarıdan ıslanmıştı ama kökleri hala susuzdu.
Bu dengesizlik, bir gün onu sınav esnasında bayıltacak kadar yıpratmıştı.

Damlama Sulama ile İlham

Babam, kökü derin olan ağaçlara damlama sulama yöntemi ile su verirdi.
“Su yavaşça toprağa işler, kök kendi yolunu bulur,” derdi.

Leyla’yla bir gün okul bahçesinde yürürken ona sordum: “En çok ne yaparken mutlu oluyorsun?”
Gülümsedi: “Yıldızları izlerken…”
“Peki ya matematik?”
“Annem diyor ki ‘Yıldızları anlamak için matematik bilmek gerekir.’ Ama ben sadece… izlemek istiyorum.”

İşte o gün, Leyla’nın köklerine ulaşmak için damlama sulama yöntemine benzer bir yaklaşım başlattık:

Kök Teması: Ona haftada bir kez, okulun teleskobuyla yıldızları izleme fırsatı sunduk. O anlarda yüzü ilk kez gerçekten parladı. Sanki gökyüzüyle arasında görünmez bir bağ kurulmuştu.

Yavaş ve Derin Besleme: Matematik projesini, onun ilgi alanıyla buluşturduk: Takımyıldızların Geometrisi. Artık formüller, onun için kuru bilgiler değil, yıldızlarla kurduğu bağın diliydi.

İçsel Damla: Bir gün defterinin kenarına şu cümleyi yazmıştı:
“Yıldızlar sadece ölçülmez, hissedilir de… Belki en güzel matematik orada saklıdır.”

Bir ay sonra, Leyla’nın gözlerindeki donukluk yerini bir parıltıya bırakmıştı.
“Artık matematik beni boğmuyor hocam,” dedi,
“Galiba onunla yıldızlara yürüyebiliyorum.”

Sentez: Köklerin Dili

Bugünün eğitim sistemi, öğrencileri sürekli dışarıdan gelen motivasyonla, yani yağmurlama ile yönlendirmeye çalışıyor. Kurslar, sınavlar, özel dersler, sosyal medya kısıtlamaları derken çocukların köklerine su ulaşamıyor. Sadece bilgi üzerlerine boca ediliyor. Ama bilgi, sadece dışarıdan dökülünce değil, içeriden yeşerince anlam kazanır.

Leyla’nın yıldızlara olan ilgisi bize şunu öğretti: Gerçek başarı, öğrencinin iç sesine kulak vererek, köklerinin ihtiyaçlarını anlayarak inşa edilir.

Babamın domates fideleri, damlama sulama yöntemiyle canlanmıştı. Tıpkı Leyla’nın içindeki matematik sevgisinin, ancak bir “yıldız köprüsü” kurulduğunda yeşermesi gibi…

Bu Haftanın Tohumu

Öğretmen veya Ebeveyn: Bir öğrenciye ya da çocuğa şu soruyu sor: “En çok ne yaparken mutlu oluyorsun?” Aldığın cevap, onun içsel damlasıdır.

Doğa Deneyi: Bir bitkiyi iki yöntemle sula:

• • Yapraklardan yağmurlama yaparak.
  • Köklerine doğrudan damlama sulamayla.
    Hangisi daha çok kök salıyor, gözlemle.

Babamın Mirası:

“Su, toprağın kalbine ulaşmazsa, yaprakların dansı aldatır…”

Ders 5: Damlalar ve Yıldızlar