Kültür ve Turizm Bakanlığınca turizm tesislerinin sahip olması gereken niteliklerde yapılan yeni düzenlemeler kapsamında, yemek kültürünün bir turizm ürünü haline getirilerek müşteriye sunulduğu işletmeler olarak "gastronomi tesisleri" de tanımlandı. Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelik'in yürürlüğe konulmasına ilişkin karar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmelikle, yeni turizm tesisi türlerinin gelişmesine olanak sağlanması, mevcut turizm tesislerinin geliştirilmesi, turizm tesislerinin asgari niteliklerinin belirlenmesi, bu tesisler arasında standart birliğinin sağlanması, kalitenin korunması, sürekliliğin sağlanması ve yükseltilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Yönetmelikle, turizm tesislerinin belgelendirilmesi, turizm yatırım belgesinin alınma süreci, turizm yatırımı belgesinden kısmi turizm işletmesi belgesine veya turizm işletmesi belgesine geçiş gibi tüm iş ve işlemlerle belgelendirme denetimi ve sınıflandırma işlemleri düzenlendi. Tesis lokantalarında en az 50 kişilik yemek salonu bulunacak Tesisler, yönetmelikte öngörülen ve kullanım amacına uygun ölçülerde, kaliteli ve nitelikli tefriş ve donanım elemanlarıyla fonksiyonuna uygun dekore edilmiş ve kullanım amacına uygun büyüklüğe sahip mahallerde ve yapılarda gerçekleştirilecek. Turizm tesisinin dış cephe, iç duvar, zemin, tavan, çatı kaplama malzemeleri bakımlı ve nitelikli olacak. Yönetmelikte, "tabldot, açık büfe veya alakart yemek servisinin kaliteli ve nitelikli tefriş, dekorasyon, donanım ve servis malzemesi ile sunulduğu üniteler" şeklinde tanımlanan lokantalarda ise en az elli kişilik yemek salonu, salon ile doğrudan bağlantılı mutfak bulunacak. Mutfak; 200 metrekareye kadar yemek salonu bulunan lokantalarda salonun yüzde 25'i, daha büyük yemek salonu olanlarda ise en az 50 metrekare olarak düzenlenecek. Lokantalarda, çevreyi ve müşteriyi rahatsız etmeksizin canlı yemek müziği yapılabilecek. Eğlence yerleri; tatil köyleri, dört ve beş yıldızlı oteller, tatil merkezleri ile turizm kentleri bünyesinde yer alabilen; gürültüyü önlemek için gerekli önlemlerin alındığı, havalandırma ve klima sistemi bulunan salon, bar düzenlemesi, dans pisti, yiyecek ve içecek hazırlık ve bulaşık yıkama yerleri bulunan üniteler olarak tanımlandı. Buna göre, söz konusu üniteler diskjokey mahalli olması halinde "diskotek", sahne, kadın ve erkek sanatçılar için hazırlık odaları, sanatçılar için ayrı bir giriş düzenlenmesi halinde ise "gece kulübü" olarak adlandırılacak. Turizm alanında tecrübeli, eğitimli personel istihdam edilecek Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça belgelendirilen veya belge talebinde bulunulan tesislerde turizm alanında tecrübeli, eğitimli veya sertifikalı personel istihdam edilecek. Tesislerde sağlık, güzellik ve bakım, çocuk oyun merkezi veya ünitesi, masaj, su sporları ve eğlenceleri, okçuluk, atıcılık, binicilik gibi üniteler bulunması durumunda, bu ünitelerde alanında sertifikalı veya eğitimli personel çalıştırılacak. Tesisten ayrı parselde bulunan ve tahsisli kamu taşınmazında gerçekleştirilen personel lojmanlarında personelin konaklamasının yanı sıra yeme-içme, eğlence, dinlenme, spor ve rekreasyon ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik kafeterya, lokanta, yüzme havuzu, açık spor alanları gibi düzenlemelere yer verilebilecek. Bu lojmanlarda konaklama üniteleri ranzalı koğuş veya yatakhane sisteminde olmayacak. Yatak odaları kişi başı en az altı metrekare olmak üzere en fazla iki kişilik olarak düzenlenecek. Belgeli işletmelerin fiyat tarifelerini Bakanlık onaylayacak Yönetmeliğe göre, Bakanlık tarafından düzenlenen plaket, tesis girişinde müşterin kolayca görebileceği bir yerde bulundurulacak. Tesis tanıtımı Bakanlıktan alınan belgeye uygun olarak yapılacak. Tesis tanıtımında tüketici hakları açısından doğru bilgilere yer verilecek; yanıltıcı olabilecek veya ülke turizmini zedeleyecek tanıtımlarda bulunulmayacak. Ayrıca tesis tanıtımında, belgelendirildiği sınıfın dışında algı yaratacak şekilde yıldız simgesini çağrıştıracak semboller kullanılmayacak. Belgeli işletmelerin uygulayacakları fiyat tarifeleri Bakanlık tarafından onaylanacak. Gastronomi tesisleri Yönetmelikte bir, iki, üç. dört ve beş yıldızlı oteller, tatil köyleri, butik oteller, özel konaklama tesisleri, moteller, pansiyonlar ve apart otellerde olması gereken özellikler de düzenlendi. Yönetmelikte ayrıca Gastronomi tesisleri yer aldı. Gastronomi tesisleri; yemek kültürünün bir turizm ürünü haline getirilerek müşteriye sunulduğu, yöresel, geleneksel, ulusal veya uluslararası özellik taşıyan mutfak ile yiyecek içecek servisinin yapıldığı, ülke turizmine katkı sağladığı değerlendirilen ve bu yönleriyle Bakanlık tarafından desteklenmeleri uygun görülen yeme-içme tesisleri şeklinde tanımlandı. Buna göre gastronomi tesisleri, seri üretim ve hazır yemek haricinde, yeme-içme alanında yerel, bölgesel, ulusal ya da uluslararası yazılı ve görsel basında marka bilinirliği veya ün sahibi olma, bu tip bir işletmenin kullanım hakkını içeren franchise, işletmecilik anlaşması veya benzeri sözleşmeye dayanan bir hakka sahip olma gibi niteliklerden en az birini taşıyacak. Sağlıklı yaşam tesisleri Mutfak şefinin gastronomi alanında; ulusal veya uluslararası örgün eğitim kurumlarından diplomasının veya uluslararası kabul gören sertifikasının veya ödülünün bulunması ya da yerel, ulusal veya uluslararası tanınırlığının olması, başka bir ulusa ait mutfağa yönelik olarak faaliyet gösterilmesi durumunda, bu alanda eğitimli mutfak şefinin istihdam edilmesi sağlanacak. Çalışan personelin en az yüzde 20'si konusunda eğitimli olacak. Ayrıca yönetmelikte bünyesinde Sağlık Bakanlığı tarafından tanımlanan sağlık merkezi ile dört veya beş yıldızlı otel bulunan konaklama tesisleri olarak "sağlıklı yaşam tesisleri" de tanımlandı. Yönetmelikten önce belgelendirilen işletmelere bir yıllık süre Söz konusu yönetmelikle 2005/8948 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı. Bu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce belgelendirilen turizm işletmelerinin müşteri asansörü, servis asansörü, servis merdiveni, oda sayısı ve metrik limitleri, erişilebilirlik düzenlemeleri ile 19'uncu maddesinin altıncı fıkrasının (h) bendi dışındaki nitelikleri, yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde yönetmelik hükümlerine uygun hale getirilecek. Bu tesislere ilişkin tür ve/veya sınıf değişikliği talepleri, yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılacak. Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce belgelendirilen turizm yatırımları için bir yıllık süre, bu yatırımların kısmi turizm işletmesi belgesine veya turizm işletmesi belgesine bağlandıkları tarihte başlayacak. e-Devlet sistemi dışındaki başvurulara Bakanlık bakacak Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan kısmi turizm işletmesi veya turizm işletmesi belgesi başvuruları, başvuru tarihinde yürürlükte olan Yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılacak. Öte yandan 5272 sayılı Belediye Kanunu ile 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu'nun yürürlüğe girdiği tarihten önce verilen turizm işletmesi belgeleri, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı yerine geçecek. Bu şekilde iş yeri açma ve çalışma ruhsatı ile belgelendirilmeyen tesislerde; ilave yapılaşma, belge sahibi değişikliği, ana faaliyet konusundaki işletmeci değişikliği durumunda iş yeri açma ve çalışma ruhsatı istenecek. Verilen sürede istenilen uygun evrakın Bakanlığa gönderilmemesi halinde tesisin belgesi iptal edilecek. 4916 sayılı Çeşitli Kanunlarda ve Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un geçici 2'nci maddesi kapsamına giren tesislere geçiş dönemi turizm yatırımı veya geçiş dönemi turizm işletmesi belgesi düzenlenecek. Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay süre ile e-Devlet sistemi dışında yapılacak başvurular da Bakanlık tarafından değerlendirilecek.