Warren Edward Buffett... Bir yatırım gurusu... Başarının parayla ödüllendirildiği Amerikan kapitalizminin en büyük temsilcisi... Hakkında ve yatırım stratejisiyle onlarca kitap yazılan bir Amerikan kahramanı... İlkeleri ve yöntemlerine ‘Buffettoloji’ adı verilen eşi olmayan borsa figürü... Dünyanın en başarılı yatırımcılarından biri... Buffet, sıfırdan başlayarak 2022 sonu itibarıyla 118 milyar dolar servete erişti. Bu servetle Buffet, dünyanın en zengin beşinci kişisi durumunda. Peki nasıl zengin olunur? Yatırım yaparken nelere dikkat edilmeli? Nasıl bir strateji izlenmeli? İşte dünyanın en zengin üçüncü kişisi Warren Buffet’ten zengin olmanın yolları ve yatırımcılara altın tavsiyeleri... HAYREDDİN TURAN- (ÖZEL HABER) WARREN BUFFETT’TAN ZENGİN OLMANIN 10 YOLU • Hisse senedi yatırımından para kazanmanın birinci kuralı iyi şirketleri uzun vadeli elde tutmak ve uygun fiyata almaktır. • Kaybınızı ne zaman durdurmanız gerektiğini bilin. Satma kararını vermeniz gerektiği fiyatı önceden belirleyin. *Piyasadaki çalkantıları düşmanınız değil, dostunuz gibi görün; bundan kar etmeye bakın. • Borsadan para kazandığınızda harcamak isteyebilirsiniz. Bunun yerine kârınızla yeniden yatırım yapın. • Asla küçük bireysel yatırımcıların yaptığı gibi popüler olan ve iyi giden hisse senedini satın almayın. İyi yatırım çoğunluğun alım yapmadığı zamanlarda yapılır. • Iyi araştırma yapın, bilgi toplayın ve kararlarınızı hızlı alın. • Kendi bütçenizde olduğu gibi seçeceğiniz şirketin yöneticilerinin de gereksiz masraflar konusunda takıntılı olmasına dikkat edin. • Borçtan kaçının. Hem siz hem de seçtiğiniz şirketin yönetilebilir minimum borcu olmasına dikkat edin. Krediler ve kredi kartları başarıya giden yol değildir. • Bir anlaşmaya varmadan önce kesinlikle tüm ayrıntıları konuşun. Özel hayatınızda da iş hayatınızda da bir anlaşmanın şartlarını açıkça belirtin. Bir işe başlamadan önce pazarlık gücünüz en üst seviyededir. Risklerinizi her zaman değerlendirin. Başarının gerçekten ne anlama geldiğini sorgulayın. WARREN BUFFETT 118 MİLYAR DOLAR SERVİTİ İLE DÜNYANIN 5. ZENGİNİ Warren Buffett, Columbia Üniversitesi’nde yüksek lisans yaparken, hocası ve ünlü yatırımcı Benjamin Graham’ın öncülüğünü yaptığı değer yatırımcılığı (value investing) konsepti çerçevesinde kendi yatırım ilkelerini geliştirdi. Dünyanın en başarılı yatırımcılarından biri oldu. sıfırdan başlayarak 2022 sonu itibarıyla 118 milyar dolar servete erişti ve bu da onu dünyanın en zengin beşinci kişisi yaptı. Warren Edward Buffett... Bir yatırım gurusu, başarının parayla ödüllendirildiği Amerikan kapitalizminin en büyük temsilcisi, hakkında ve yatırım stratejisiyle onlarca kitap yazılan bir Amerikan kahramanı, ilkeleri ve yöntemlerine ‘Buffettoloji’ adı verilen eşi olmayan borsa figürü... Aynı zamanda ABD’nin en zengin işadamlarını bu konuda harekete geçirmeyi başaran büyük bir hayırsever, 89 yaşında ve hala aktif, kurucusu ve sahibi olduğu şirketi Berkshire Hathaway’in Başkanı ve CEO’su... Warren Buffett, 30 Ağustos 1930’da Omaha, Nebraska’da doğdu. Gençliğinde iş hayatı ve yatırıma büyük ilgi duydu. Bir borsa simsarı da olan babası Howard Buffett, ABD Kongresi’ne 4 dönem seçildi. Buffett, öğrenciliğinden itibaren çeşitli işlerde çalışırken, yatırım dünyasıyla yakından ilgilendi. Lise mezuniyet yıllığında hakkında “matematiği sever, geleceğin borsacısı” ifadeleri yer aldı. Bufett’in erken çocukluk yılları da girişimcilik örnekleriyle doludur. Kapı kapı dolaşarak sakız, Coca-Cola ve haftalık dergi sattı. Büyükbabasının dükkanında çalıştı ve lisedeyken de golf topu, gazete ve pul satışından epey para kazandı. İlk kez gelir vergisini 14 yaşındayken ödedi. Buffett, daha 10 yaşında Wall Street’in en önemli borsa simalarıyla bir araya geliyor, yemeklere katılıyordu. Yatırıma çok erken bir yaşta başlayan Buffett, daha 11 yaşındayken ilk hissesini satın aldı. Bu ilk hisse senedi alımının şöyle bir öyküsü var: Aldığı hisse Cities Services Preferred aitti. 38 dolardan 3 hisse satın almıştı. Ancak fiyat kısa sürede 27 dolara düştü. Buffett satmadı, hisseler 40 dolara çıktığında hemen elinden çıkardı. Ne var ki şirketin hisseleri bir süre sonra 200 dolara çıktı. Bu, Buffett’ın yaşamı boyunca borsa işinde kararlarını etkileyecek bir karar almasına neden oldu; iyi bir şirketin hisse senedini seç ve elinde tut. İş hayatı Buffett’e daha çekici geldiğinden üniversiteye gitmek istemese de babasının isteği üzerine 17 yaşında Pennsylvania Üniversitesi Whorton Okulu’nda başladığı yüksek öğrenim hayatını Nebraska Üniversitesi işletme bölümünde sürdürdü. Yüksek lisans için Harvard İşletme’ye yaptığı başvuru yaşının küçük olmasından dolayı reddedildi. Daha sonra 1951 yılında, Columbia Üniversitesi’nde ekonomi bölümünden yüksek lisans derecesi aldı. Yüksek lisans dönemi hayatını büyük ölçüde etkiledi çünkü yatırımcı kimliğini şekillendiren hocası Benjamin Graham ile burada tanıştı. 1949 yılında bir yatırım klasiği olan “Akıllı Yatırımcı” adlı kitabı yazan ve burada “değer yatırımcılığı” felsefesini işleyen Graham, hisse senetlerinin gerçek değerlerini bulma konusuna odaklandı. Geliştirdiği formül ile değerinden düşük hisse senetlerini zamanında almanın yollarını bulmaya çalışıyor ve hisse gerçek değerine ulaştığında satmanın zamanı geldiğini savunuyordu. Buffett da Columbia Üniversitesi’ndeki yüksek lisansı döneminde ünlü yatırımcı Benjamin Graham’ın öncülüğünü yaptığı değer yatırımcılığı (value investing) konsepti çerçevesinde kendi yatırım felsefesini iyice geliştirdi. Daha sonra New York Finans Enstitüsü’ne katılarak ekonomi konusunda kendini geliştirdi ve ardından iş dünyasında çeşitli ortaklıklar yapmaya başladı. Önce 1951-54 arası kendi kurduğu ortaklık Buffett-Falk&Co.’da yatırım pazarlamacısı olarak çalıştı. 1954-56 arası Benjamin Graham’dan gelen teklifi hemen kabul ederek, Graham-Newman &Co.’da hisse senedi stratejisti olarak çalıştı. Burada maaşı yıllık 12 bin dolardı (Bugünün 112 bin doları). Burada geleceğin bir başka borsa ustası Walter Schloss ile dirsek temasında çalıştı. Benjamin ince eleyip, sık dokuyan bir patrondu. Ancak sayesinde karlı hisse senedi aramayı, bulmayı ve değer yatırımcılığını iyice öğrendi. 1956’da Benjamin Graham emekli oldu ve şirketini kapattı. Buffett da memleketi Nevada, Omaha’ya dönerek kendi şirketi Buffett Partnership Ltd.’i kurdu. Bu tarihte kişisel birikimi 174 bin dolardı (Bugünün 1.6 milyon doları). Graham’dan öğrendiği teknikleri kullanarak şirketlerin gerçek değerlerini tespit etti ve yakın çevresinin yatırımlarını yöneterek, başarılı sonuçlar elde etti. Buffett, aynı zamanda ABD’nin en zengin işadamlarını bu konuda harekete geçirmeyi başaran büyük bir hayırsever... Servetinin yüzde 99’unu bağışlayacağını açıkladı. Bunun büyük bölümünü de Bill ve Melinda Gates Vakfı aracılığıyla yapacağını söyledi. Ömrü boyunca yaptığı bağışlar 28.5 milyar dolara ulaştı. 1962’de ortaklıklardan kazandığı parayla dolar milyoneri oldu. Bu yıl bütün ortaklıklarını tek bir çatı altında birleştirdi ve tekstil şirketi Berkshire Hathaway’i satın aldı. Berkshire Hathaway’i çeşitli alanlara odaklanmış holding şirketinin adı olarak sürdürdü. 1970’ten itibaren Berkshire Hathaway’in Başkanı ve CEO’su oldu. 1978’de ünlü yatırımcılardan Charlie Munger şirketin başkan yardımcısı olarak Buffett’a katıldı. 1970’lerde sigortacılık sektörüne yatırım yaptı. 1980’ler ise Buffett için «harika yıllardı.» 1982’de 376 milyon dolar olan serveti bir yıl sonra 620 milyon dolara çıktı. 1986’da dolar milyarderiydi. Buffett, 29 Mayıs 1990’da Berkshire Hathaway’in A sınıfı hisselerini adeti 7.17 dolardan halka arz etti. 1988’de Coca Cola hisseleri toplamaya başladı. Sonunda 1.02 milyar dolara denk gelen şirketin yüzde 7 hissesine sahip oldu. Bu Berkshire’ın en karlı yatırımıydı ve hala elinde bulunduruyor. Coca Cola yatırımı 27 yıl içinde 16 kat büyüdü. Coca Cola’nın yanı sıra halen Apple’ın yüzde 5, Bank Of America’nın yüzde 9, Wells Fargo Bank’ın yüzde 9, Amerikan Express’in yüzde 18, US Bankcorp’un yüzde 8, JP Morgan’ın yüzde 1.6, New York Mellon Bank’ın yüzde 8.5, Kraft Heinz’ın yüzde 26 ve Moody’s’in yüzde 13.1 hissesine sahiptir. 2008 yılında dünyanın en zengin kişisi ünvanına sahip Buffett için 2008 yılı iş hayatındaki önemli dönemlerden biri oldu. Küresel finansal krizde 23 milyar dolar kaybetti. Ancak soğukkanlılığını korudu, yatırımlarına devam etti. Buffett 2008 yılında, 13 yıldır birincilikte olan Bill Gates’in yerine geçerek 62 milyar dolar servetiyle dünyanın en zengin kişisi oldu. Sonraki yıllarda birinci olmasa da sürekli olarak en zenginler arasında yer aldı. Buffett aynı zamanda büyük bir hayırsever. Servetinin yüzde 99’unu bağışlayacağını açıkladı. Bunun büyük bölümünü de Bill ve Melinda Gates Vakfı aracılığıyla yapacağını söyledi. Buffett, 2009 yılında Bill Gates ile birlikte, milyarderlerin servetlerinin yarısını bağışlamaları öngören ‘Giving Pledge’i (Hayırseverlik Yemini) oluşturdu. Bu yemine Mark Zuckerberg dahil 150’den fazla kişi katıldı. 2016 yılında Berkshire Hathaway’in 2.86 milyar dolarlık hisselerini Bill ve Melinde Gates Vakfı dahil birçok derneğe bağışladı. Ömrü boyunca yaptığı bağışlar 28.5 milyar dolara ulaştı. BUFFET’TAN HAYAT TAVSİYELERİ Doğru insanla evlen: Yaşamında vereceğin en büyük karar, kiminle evleneceğindir. Kendine yatırım yap: Yapılabilecek en iyi yatırım, kendine olandır. Nitelikli insanlarla birlikte ol: Çevrende hep senden üstün özellikleri olan kişiler olsun. Saygı duyduğun insanlarla birlikte çalış: En çok takdir ettiğin insanlar, çalışma arkadaşların olsun. Gereksiz konuşmalara kulak asma: Yatırım yaparken, çevrendeki ekonomist, uzman gürültüsüne kafanı takma. Araştır ve doğru olanı yap. Başarı parayla ölçülmez: Başarının ölçütü, asla servetin miktarı değildir. Sana verilen koşulsuz sevgi, yaşam boyu elde edebileceğin en büyük servettir. WARREN BUFFETT'İN ÖZEL HAYATI VE ALIŞKANLIKLARI • Aşırı mütevazı. 1957’den beri aynı evde yaşıyor. • Toplu taşıma araçlarını ya da kendi otomobili Cadillac DTS’yi kullanıyor. • Briç oynamayı ve kitap okumayı çok seviyor. Haftada 12 saatini briçe, boş zamanının yüzde 80’ini de okumaya ayırıyor. • Apple’ın ortağı ama akıllı telefonu yok. 2013’ten bu yana eski model bir Nokia kullanıyor. • Teknoloji ile arası iyi değil. Masasında bilgisayarı yok. Hayatı boyunca bir mail attı. • Önce 2011’de satın aldığı Omaha World Herald ile başlayarak, günde 5 gazete okuyor. • Pahalı restoranlar yerine McDonalds’a gidiyor, arkadaşlarına da burada yemek ısmarlıyor. • 1952’de Susan Thompson ile evlendi. Ancak anlaşamadılar fakat boşanmadılar da... • Çiftin üç çocuğu oldu: Susan, Howard ve Peter. • Bayan Bufett, San Francisco’da yaşadı. Warren ile iletişimini koparmadı. • Hatta Buffett’ı oyuncu Astrid Menks ile tanıştıran da oydu. • Üçü çok yakındı, hatta sevdiklerine ortak imzalı yılbaşı kartı yolladılar. • Bayan Buffett, 2004’te ölünce, Warren Buffett, 2006’da Astrid Menks ile evlendi. • Her yıl esprili konuşmalar yaptığı Berkshire Hathaway’in yıllık hissedarlar toplantısına 20 bin kişi katılır ve yıllık bilançoda yazdığı mektup ilgiyle okunur. • 1999’da Peter Lynch ve John Templeton ile birlikte 20. Yüzyıl’ın Ey İyi Para Yöneticileri arasında seçildi. • Time dergisi 2007’de Dünyanın En Etkili 100 Kişisi’nden biri olarak seçti. • 2011’de Başkan Obama, Buffett’a Başkanlık Özgürlük Madalyası takdim etti. • 2012 yılında kanser teşhisi kondu, tedavi oldu ve sağlığına kavuştu. (İTTİFAK)