Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı (T3 Vakfı) Mütevelli Heyeti Başkanı ve TEKNOFEST Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar, 'Dünyada halihazırda insansız hava araçlarıyla yangını söndürme teknolojisi yok ama böyle bir teknoloji olsa dünyada çok büyük rağbet olacak.' dedi. TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali kapsamında Bursa'da Yunuseli Havaalanı'nda düzenlenen 'Savaşan İnsansız Hava Araçları (İHA) Yarışması'nı takip ederek katılımcı ekiplerle görüşen ve araçlarını inceleyen Bayraktar, basın mensuplarına değerlendirmelerde bulundu. Bayraktar, insansız savaş uçaklarının gelecekte otomatik agresif manevra yapması ve hedeflerini tespit etmesiyle alakalı bu yarışmayı 4 yıldır gerçekleştirdiklerini bildirdi. Orman yangınlarına müdahalede insansız hava araçlarından yararlanılması konusuna değinen Bayraktar şunları söyledi: 'Dünyada artan afetlerle, orman yangınlarıyla şöyle bir problemin olduğunu da görüyoruz: Dünyanın en zorlu, tehlikeli pilotluk işlerinden birini yapıyor orman yangını söndürme helikopterleri ve uçakları. Meteorolojik anlamda bakıldığında yangının oluşturduğu çok zorlu hava koşulları oluyor lokal olarak. Bunun yanında pilotların yaptığı o görev aslında hem keskin bir manevra yaparak ağır bir yükü taşıyıp bir yandan da en zorlu meteorolojik şartlarda ve kokpitin içinde adeta cehennem ateşi gibi sıcaklık oluyor. Buluttan dolayı görüş de düşük tabii. Bütün bu şartlarda çok hassas bir şekilde keskin bir manevra yapıp bu tehlikeli pilotluk işini yapıp yangını söndürmesi bekleniyor. Dünyada halihazırda insansız hava araçlarıyla yangını söndürme teknolojisi yok ama böyle bir teknoloji olsa dünyada çok büyük rağbet olacak.' Bayraktar, son zamanlarda dünyada çok büyük alanların yandığını, bu yıl Türkiye'de de büyük yangınların yaşandığını hatırlattı. Bu olaylarda İHA'ların sadece yangının tespitinde kullanıldığını dile getiren Bayraktar, 'Böyle bir teknoloji geliştirilecek olsa, bunun hava aracının otomatik bir şekilde insandan daha hassas bir şekilde yapması gereken manevraları hesaplayıp tam o sırada da suyu boşaltması gerekiyor, o da bir hesap meselesi. Pilot bunu binlerce saatlik uçuş deneyimiyle ancak yapabiliyor ki bu yıl kaza da yaşandı. Buradaki yarışmadan gelişen teknoloji, gençlerin çalıştığı bu teknoloji o alanda da rahatlıkla kullanılabilir. Afetlerle mücadelede de insansız hava araçlarının kullanımını sağlayacak bir yarışma bu: Savaşan İHA Yarışması.' ifadesini kullandı. 'Mevcut insanlı uçakların insansızlaştırılması olabilir' Bayraktar, yangının tespiti ile söndürme işinin farklı alanlar olduğuna dikkati çekti. Yangın söndürmede İHA teknolojisinin nasıl olabileceğine ilişkin görüşlerini aktaran Bayraktar şöyle devam etti: 'Mevcut insanlı uçakların insansızlaştırılması olabilir. Çünkü o uçaklar da çok ucuz uçaklar değil. Burada, Savaşan İHA Yarışması'ndaki görev belki savunma sanayisi için yapılıyor ama yangınla verilen mücadele adeta savaşa benziyor. Çünkü çok tehlikeli bir ortama, meteorolojik olarak çok zor koşullarda hava akımı, yoğun türbülans ve yüksek sıcaklığın olduğu bir ortamda yere çok yakın olacak şekilde müdahale edilmesi gerekiyor. Müdahale sırasında da en hassas şekilde suyun boşaltılması gerekiyor. Böyle yerlerde de insansız hava araçlarının birebir kullanım alanı oluşuyor. Çünkü tehlikeli, zorlu ve uzun görevler için insansız hava araçları bütün dünyada kullanılıyor. Bu teknoloji ilerleyecek olursa, dünyada da bu gibi ürünler çıkacak olursa dünyanın adeta sarılacağını değerlendiriyorum, bu teknolojiye büyük talep ve rağbet göstereceğini değerlendiriyorum.' Bilgisayar, internet gibi bütün büyük kuruluşların savunma sanayisi alanında doğup sonra çok daha geniş sivil uygulama alanları bulduğunu anlatan Bayraktar, yangınla mücadele geliştirilecek teknolojinin dünyada çok ciddi kanayan bir yarayı sarabileceğini belirtti. Yarışmayla ilgili bilgiler veren Bayraktar şöyle konuştu: 'Savaşan İHA Yarışmamız TEKNOFEST’in en büyük ödüllü yarışması. Bugüne kadar bu ödülü kazanabilen olmadı. 250 bin liralık ödülü var. Buradaki amaç, otomatik bir şekilde, bir anlamda geleceğin insansız savaş uçaklarının havada muharebe kabiliyetini geliştirmeyi -it dalaşı dediğimiz- o kabiliyeti geliştirme teknolojisi üzerine çalışıyorlar. Otonomi kabiliyetlerini, işte agresif manevralar yaparak hedefleri tanıyarak manevra üreten ve bir şekilde takip ettiği uçağa kilitlenebilen teknolojisi üzerine çalışıyorlar. Yarışma, döner ve sabit kanat kategorisi şeklinde düzenlendi. İlk yarışmanın teknik şartnamesi hazırlanırken kendim de çalışmıştım üzerinde. Bizim için en önemli yarışmalardan biri. TEKNOFEST sadece savunma sanayi alandaki yarışmalardan oluşmuyor, sadece birkaçı savunma sanayisini ilgilendiriyor. 35 farklı yarışmamız var; biyoteknoloji, inovasyondan, sağlıktan yapay zekaya, akıllı ulaşım teknolojilerine… Ama en heyecanlı yarışmalardan biri de bu. Çünkü gökyüzünde 10’dan fazla, genç kardeşlerimizin geliştirdiği İHA’lar olabiliyor. Nispeten renkli görüntülere tanıklık edebileceğimiz bir yarışma. Hava sert olmasına rağmen yarışacak takımlarımız var. 6 takım yarışmaya gönüllü olmuşlar.' Yarışmanın sonuçları 9 Eylül'de açıklanacak. İTTİFAK-AA