HARUN AKÇAY/ittifakgazetesi.com The Guardian gazetesi geçmişte kurucularının işlediği insanlık suçu için özür diledi. Kurucularının köle ticareti yaptığı ispatlanan The Guardian İngiltere, ABD, Karaipler, Güney Amerika ve Afrika'da yaşayan siyah toplumlarla ilgili haberciliğini güçlendirmek adına 12 muhabir istihdam edecek ve siyah okurlarına yönelik yeni yayın politikası da belirleyecek. İngiliz The Guardian gazetesinin sahibi Scott Vakfı’nın, gazetenin kurucularının denizaşırı kölecilik faaliyetleriyle ilişkisi nedeniyle özür dilediği ve 10 yıla yayılan “onarıcı adalet” programı gerçekleştireceği bildirildi. İngiltere’de merkez solda yayın politikası takip eden söz konusu gazetenin sahibi Scott Vakfı, 19. yüzyılda The Guardian'ı kuranların üzerinden servet edindiği insanların soyundan gelenler yararına 12 milyon dolardan fazla yatırım yapmayı planladığını duyurdu. Vakfın özür ve “onarıcı adalet” planı, 2020 yılında başlatılan bir araştırmanın bulgularına dayanıyor. ABD'de yaklaşık 3 yıl önce baş gösteren “Siyahların Hayatı Değerlidir” hareketiyle eş zamanlı olarak İngiltere'de kamuoyunda da “kölecilikle yüzleşme” talebi hararetli tartışmalara neden olmuştu. İngiliz kamuoyunda tartışmaların sürdüğü bu günlerde, gazetenin sahibi olan vakıf yönetimi tarafından, akademisyenlerden oluşan bir gruptan, 1821 yılında Guardian'ı kuran gazeteci ve pamuk taciri John Edward Taylor ile ona destek veren Manchesterli işadamlarının köle ticaretiyle bağlantılarını araştırmaları talep edilmişti. Grubun yaptığı araştırma sonuçları 29 Mart 2023 tarihinde yayımlandı. The Guardian gazetesinin internet sitesinde söz konusu araştırmanın yayınlandığı da görüldü. Araştırma ve sonuçları “The Guardian ve Kölelik” başlığıyla okurlarına duyuruldu. BBC News Türkçe’nin “Guardian gazetesi, kurucuları kölecilikten çıkar sağladığı için özür diledi” başlıklı haberine göre, Taylor ve ona mali destek sağlayan 11 kişiden en az 9'unun kölecilikle, esasen pamuklu dokuma sektörü üzerinden ilişkili oldukları tespit edildi. Taylor'ın, tekstil imalatçısı Oakden & Taylor ve Amerika kıtasında köle emeğiyle üretilen çok büyük miktarlarda pamuğu İngiltere'ye ithal eden Shuttleworth, Taylor & Co şirketlerindeki hisseleri dolayısıyla kölecilikle irtibatlı olduğu ortaya çıkarıldı. FATURA KOÇANIYLA TESPİT EDİLDİ Araştırmacılar fatura koçanıyla neticeye vardılar. Buna göre, Nottingham ve Hull üniversitelerinden araştırmacılar; Shuttleworth, Taylor & Co şirketinin bu bölgede pamuk alımı yaptığı çiftlik sahipleri ve kölecilerin isimlerinin de görüldüğü bir fatura koçanı üzerinden, Taylor'un Güney Carolina ve Georgia kıyılarındaki Sea Adaları'ndaki pamuk plantasyonları ile doğrudan irtibatlı olduğunu ortaya koydular. Haberin devamında ise şu ifadelere yer verildi: The Guardian'a ilk dönemlerinde mali destek verenlerden bir diğeri de Karaip adalarıyla ticaret yapan ve Jamaika'da bir şeker kamışı çiftliği olan Sir George Philips'di. Philips kölecilik İngiltere tarafından yasaklandıktan sonra 1835 yılında özgürlüğüne kavuşan 108 kişi için, hükümetten 'insan mülkü kaybı' gerekçesiyle tazminat talep etmiş ancak alamamıştı. Buna karşılık ortağının tazminat talebi başarılı oldu ve hükümetten bugünün parasıyla tahminen en az 200 bin sterline denk bir tazminat aldı. The Guardian'ın sahibi Scott Vakfı, bu araştırmayla ' köleciliğe maruz kaldığı belirlenen topluluklar ve onların soyundan gelenlerin' yanı sıra, gazetenin, o yıllarda pamuk endüstrisini, dolayısıyla da köleleştirilmiş insan emeği sömürüsünü destekleyen yayın politikalarından dolayı da özür diledi. 29 Mart 2023 tarihli The Guardian gazetesi. “ONARICI ADALET” PROJESİNDE NELER VAR? Scott Vakfı'nın onarıcı adalet programı kapsamında harcanacağı açıklanan 12 milyon doların bir kısmı, topluma ve tazminat konusunda uzmanlara danışıldıktan sonra önümüzdeki 10 yıl boyunca Jamaika ve Gullah Geechee bölgelerinde geliştirilecek projelere gidecek. Scott Vakfı bu programa bir yönetici ve bir danışma-denetim kurulu tayin edecek ve 12 ay içerisinde bu projelere ne kadar para yatırılacağını da netleştirecek. Vakıf, kalan fonlarla dört alana yönelecek: • Deniz aşırı köle ticareti ve mirası konusunda hem Manchester'da hem de dünya çapında başka kuruluşlarla ortak çalışmalarla yaşananlar konusunda bilinç yükseltici çalışmalar yapılacak • Medyada çeşitlilik desteklenecek • Yeni akademik çalışmalar başlatılacak • The Guardian'ın habercilik yelpazesi ve yeni haberlere erişim genişletilip güçlendirilecek The Guardian gazetesi de İngiltere, ABD, Karaipler, Güney Amerika ve Afrika'da yaşayan siyah toplumlarla ilgili haberciliğini güçlendireceğini, bu amaçla 12 yeni muhabirlik kadrosu yaratacağını ve siyah okurlara daha iyi hitap etmeye yönelik yeni yayın politikaları benimseyeceğini açıkladı. (İTTİFAK)