Ocak ayının ortasına gelmemize rağmen, Türkiye genelinde birçok bölgede hala kar yağışı gözlenmiyor. Bu durum, özellikle büyük şehirlerde, örneğin İstanbul'da, sıcaklık yoğunluğu ve diğer meteorolojik faktörlerin etkisiyle kar yağışının beklenenden daha az olmasına sebep oluyor. Ayrıca, küresel hava olaylarından biri olan El Nino'nun etkileri de mevcut durum üzerinde etkisini gösteriyor.
Trthaber'den Benginur İkbal Akgül'ün haberine göre: Doğu bölgelerinde bazı şehirleri, 2024 yılının başlarında yoğun kar yağışıyla karşılaşırken, batı bölgemizde ise hava şartları henüz istenilen soğukluğa ulaşamadı. Balkanlardan gelen soğuk hava, İstanbul'u kar yağışından mahrum bıraktı.
Bu olgu, iklim krizi ve çeşitli nedenlere dayanmaktadır. Öncelikle, mega kentlerdeki yoğun nüfusun sıcaklığın yeterince düşmesine engel olması etkili olmaktadır. Ayrıca, El Nino hava olayının da bu durumu etkilediği bilinmektedir.
El Nino, Pasifik Okyanusu'nda sıcak su yüzey sıcaklıklarının arttığı bir hava olayıdır. Bu durum, genellikle okyanusa kıyısı olan bölgelerde ve dünya genelinde sıcaklık artışına neden olur. Diğer yandan, La Nina ise El Nino'nun tersine, Pasifik Okyanusu'nda su yüzeyi sıcaklıklarının normalden daha düşük olduğu bir durumu ifade eder. La Nina, genellikle dünya genelinde daha soğuk hava koşullarına yol açar. Bu iki hava olayı, küresel iklimi etkileyerek farklı hava koşullarına neden olabilir.
El Nino ve onun tersi olan La Nina, genellikle ortalama 2 ila 7 yıllık periyotlarla tekrarlanan doğal hava olaylarıdır. Bu yıl etkisini gösteren El Nino, sıcak su yüzey sıcaklıklarının artmasıyla karakterizedir. Bu durum, genellikle okyanus kıyılarındaki bölgelerde ve dünya genelinde sıcaklık artışına yol açar. El Nino'nun küresel etkisi, atmosferdeki dolaşım sistemlerini etkileyerek farklı iklim koşullarını tetikler.
Türkiye'nin konumu itibariyle El Nino'nun doğrudan etkisi uzak gibi görünse de, küresel iklimdeki bu değişikliklerin etkisiyle Türkiye'nin hava koşullarını da etkiler. Özellikle mega kentlerdeki yoğun nüfus, sıcaklıkların düşmesini engelleyerek kar yağışını olumsuz etkiler.
İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Meteoroloji Uzmanı Güven Özdemir'e göre, ocak ayının sonuna kadar kesin bir tahminde bulunmak zor. Ancak, mevcut durumu değerlendirdiğimizde bazı olasılıklar ortaya çıkıyor. Mega kentlerdeki sıcaklık yoğunluğu ve küresel hava olayları, kar yağışının gerçekleşmesini engelleyebilir.
Özdemir, İstanbul'da kar yağışının devam etmesi için atmosferde soğuma olması gerektiğini belirtiyor. Ancak, bu durumun gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini kesin bir şekilde önceden söylemek zor. Dolayısıyla, İstanbul'da kar yağışıyla ilgili daha net bir tahmin için ilerleyen günlerdeki meteorolojik gelişmelerin takip edilmesi gerekiyor.
El Nino kış aylarının ılıman geçmesini tetikliyor
Meteoroloji Uzmanı Güven Özdemir, El Nino'nun kış aylarındaki etkilerine dair açıklamalarda bulundu. Deniz sıcaklığının artmasıyla atmosferde basınç farklılıklarının oluştuğunu belirten Özdemir, bu durumun rüzgarları değiştirdiğini ve dünya genelinde iklimi etkilediğini ifade etti.
Özdemir, El Nino'nun küresel etkisi, özellikle okyanuslara kıyısı olan bölgelerde sıcaklık artışına neden olurken, İstanbul gibi mega kentlerdeki kalabalık ve sıcaklık yoğunluğu da kar yağışını olumsuz etkilediğini söyledi.
İstanbul'da etkisi görülüyor
Meteoroloji Uzmanı Güven Özdemir, El Nino'nun İstanbul'da da etkisinin hissedildiğini ifade eden Özdemir, ani lodos dönüşleri ve ardından kuvvetli rüzgarlar gibi belirtilerin yaşandığını ancak sıcaklık olarak ılıman bir kış geçişinin yaşandığını açıklıyor. El Nino'nun neden olduğu bu atmosferik değişikliklerin kar yağışını olumsuz etkileyebileceğini vurguluyor.
Diğer bir etken şehirleşme
Özdemir, kar yağışını etkileyen faktörlerden birinin şehirleşme olduğunu ifade ediyor. Bu bağlamda büyük metropollerin üzerinde oluşan sıcak adaların kar yağışını olumsuz etkilediğini belirtiyor.
Meteorolji Uzmanı Özdemir, fosil yakıtların yoğun kullanımının atmosferde karbondioksit seviyelerini artırdığını ve bu durumun şehirlerin üzerinde bir tür cam fanus etkisi yarattığını belirtiyor.
Bu etkinin, atmosferdeki kar yağışı için gerekli soğuma koşullarını engellediğini ifade ediyor. Şehirlerdeki beton yüzeylerin güneş enerjisini emmesiyle çevre sıcaklığının arttığını ve bu durumun kar yağışını engellediğini açıklıyor. Bu nedenle, hava kuvvetli olmasına rağmen İstanbul'a yağış düşmediğini söylüyor.
Bundan dolayı da kar yerine sulu kar veya karla karışık yağmur veya yağmur yağışı oluyor ama yüksek kesimlere kar düşme ihtimali oluyor. Mesela İstanbul'un dışında diğer illerimiz yağış aldı, Tekirdağ, Edirne ve Çanakkale gibi.”
Yakın zamanda sistemler kar yağışını gösteriyor mu?
Özdemir, hava raporlarında İstanbul için kar tahminlerinin şubat ayına kadar kesin olmadığını belirtiyor. Türkiye'ye inen hava sistemlerinin tam olarak netleşmediğini ifade eden Özdemir, statosferdeki ısınma ve kutup soğuğunun aşağı doğru inmesinin umut verici olduğunu söylüyor. Ancak kar yağışını getiren hava sistemlerinin birdenbire değişebileceğini, yüksek basınç girişimi veya alçak basıncın Akdeniz'e kayması gibi durumların yaşanabileceğini ifade ediyor. Özdemir, şu anda görünen duruma göre ocak ayının sonu ve şubat itibarıyla İstanbul'da kar alma ihtimalinin olduğunu ancak her şeyin bir anda değişebileceğini belirtiyor.
