TÜBİTAK, Türkiye'nin milli muharip uçağı KAAN için hayati öneme sahip teknolojileri üretmeye devam ediyor. Bu kapsamda, uçağın radar sistemlerinde görünmezlik özelliği kazandırılması için geliştirilecek yazılımlar ile hayati görevlerde kullanılacak yaşam destek ve patlama önleme sistemlerinin yerli ve milli projelere odaklandığı bildirildi.
KAAN, 21 Şubat'taki inaugural uçuşunda 13 dakika boyunca havada kaldı ve 8 bin fit irtifaya yükseldi. Ayrıca, uçuş sırasında 230 knot hıza ulaştı.
Uçak, üstün hava hakimiyetini, yeni silahlarla artırılmış havadan havaya muharebe menzilini, yüksek, süpersonik hızda dahili silah yuvalarından hassas ve tam vuruşu, yapay zeka ve heterojen hesaplama desteği içeren "Yüksek Başarımlı ve Bütünleşik Aviyonik Sistemi" ile sağlıyor.
Uçağa TÜBİTAK tarafından geliştirilen sistemlerin yanı sıra yeni yazılım ve donanımlar da eklenerek güncellenecek.
KAAN'ın ilk uçuşunda, TÜBİTAK'ın imzasını taşıyan teknolojiler arasında merkezi yönetim bilgisayarı, aviyonik ara yüz birimleri, deterministik ağ, çok çekirdekli gerçek zamanlı işletim sistemi ve ara katmanı yazılımları da bulunuyor.
KAAN'ın beyni TÜBİTAK BİLGEM'den
TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi tarafından üretilen bilgisayar sistemi, KAAN'ın merkezi bir bileşeni olarak kabul edilir. Sistem, planlanan tarihten önce, 2022 yılında Türk Havacılık Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) tarafından teslim edilmişti.
Aviyonik bilgisayar sistemi, emniyet kritik ve yüksek performanslı işlemci modülleriyle donatılmıştır ve deterministik ve yüksek hızlı iletişim altyapılarına sahiptir. Bu sistem, motor sistemleri yönetimi, uçuş sistemi yönetimi gibi kritik hava aracı yönetim fonksiyonlarıyla birlikte görev sistemlerinin (haberleşme, seyrüsefer, AESA radar, elektronik harp, elektro-optik hedefleme ve silah) veri işleme ve yönetim fonksiyonlarını gerçekleştirir. Ayrıca, görev bilgisayarları, pilotun iş yükünü azaltmak için ana ve kaska monteli göstergelerin görüntülerini de üretebilir.
Çok çekirdekli milli gerçek zamanlı işletim sistemi, TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirilmiştir. Bu sistem, KAAN'ın yüksek hesaplama ihtiyaçlarını karşılamak üzere çok çekirdekli hale getirilmiş ve KAAN'ın ilk uçuşunda ana yönetim bilgisayarlar üzerinde kullanıldı.
TÜBİTAK BİLGEM, KAAN'ın ilk uçuşunda kullanılan önemli bileşenlerin geliştirilmesinde rol oynamıştır. Bu bileşenler arasında "uçuş kontrol ve hava aracı yönetim bilgisayarları", "merkezi yönetim bilgisayarları", "görev yönetim bilgisayarları", "aviyonik ara yüz birimleri", "deterministik ağ", "yüksek hızlı ağ", "çok çekirdekli gerçek zamanlı işletim sistemi" ve "ara katman yazılımları" bulunmakta.
Görünmezlik sağlayacak projeler
Ayrıca, TÜBİTAK BİLGEM, KAAN üzerindeki tüm elektronik sistemlerin birbirleriyle uyumluluğunu ölçen ve analiz eden EMC test sistemini ve 5. nesil hayalet uçak için radar kesit alanının düşüklüğünü sağlayan "anten test sistemi"ni (NFRTF) de üretti..
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM), KAAN için muharip uçak pilotlarının zorlu fiziksel koşullarda temel yaşamsal fonksiyonlarını sürdürebilmeleri için "yaşam destek sistemleri" geliştirmeyi hedefliyor. Aynı zamanda, uçağın farklı durumlarına uygun olarak yakıt tanklarında meydana gelebilecek patlamaları ve yakıt kaynamasını engellemek için "patlama önleme sistemleri" üzerinde çalışmalar yürütüyor.
Kurum ayrıca, KAAN'a radarda görünmezlik özelliği kazandırmak için özellikle kanopinin tasarım süreçlerinde kullanılmak üzere "radar soğurucu çok katmanlı ince film yüzey kaplamasının elektromanyetik olarak modellenmesi ve optimizasyonu (RASEM)" yazılımını geliştiriyor. Ayrıca, KAAN'ın hava kanalına radarda düşük görünürlük özelliği kazandırılması için hava kanalına yerleştirilecek set tasarımlarını, test ve ölçümlerini gerçekleştirmek için çalışmalar yürütüyorlar. KAAN'ın radarda düşük görünürlük özelliğini sağlamak için uçağa ait radomun frekans seçici özellikte elektromanyetik tasarımı ve optimizasyonu için de RASEM-RADOM yazılımını geliştiriyorlar
Milli füze ve kitler takılacak
KAAN'ın mühimmat entegrasyonu, TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE) tarafından üretilecek. Bu kapsamda, TÜBİTAK SAGE, SOM A, SOM B1, SOM B2, HGK 82, HGK 83, HGK 84, NEB, GÖKHAN, KGK 82, KGK 83, GÖKDOĞAN ve BOZDOĞAN gibi Türkiye'nin yerli ve milli füze ve silah sistemleri ile kitlerini KAAN'a entegre edecek.
