Sitemiz köşe yazarı Dr. Göktan AY`ın, Öğretmen Habibe KAHRAMAN (MEB Kayapınar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü AR-GE Sorumlusu) ile yaptığı söyleşiye devam ediyoruz.
AY: 'Eğitimin Toplumdaki Yeri Nedir?' Desek, Neler Söylersiniz?
KAHRAMAN: Eğitim kavramı her şeyden önce insan ve toplumlar açısından bir aydınlanma ve aydınlatma anlamı taşır. İnsan ve toplum yaşamında bir 'varoluşsal bilinçve farkındalık' yaratır. Eğitim insanların, toplumların ve dünyanın değişimini, dönüşümünü ve daha üst aşamalara taşıyan insanoğlunun elindeki en büyük silah, enstrumandır. Eğer ki, bir aydınlık toplum yaratma vizyonuna sahipseniz buna ulaşmanın en güçlü ve etkili yolun eğitim olduğunu bilirsiniz. İyi eğitilmiş bireylerin ördüğü toplum ağının ne kadar sağlıklı, özgür ve aydınlık olduğunu anlarsınız. Örneğin karanlık ve cahil bir ortamda yetişen bir çocuğa dokunursanız (eğitim açısından) ve bu çocuk bir toplumun, bir ülkenin kaderini değiştirecek, dönüştürerek aydın ve özgür bir toplumu yaratmanın temel dinamiği olacaktır. Bir toplum için en değerli kaynak ve hazine eğitimli insan gücüdür. Eğitim yoksa karanlık yaşama hükmeder. Eğitim varsa aydınlık yaşama hükmeder. Toplumların tercihi kaderlerini şekillendirir. Atatürk`ün dediği gibi, 'Eğitimdir ki bir milleti ya özgür, bağımsız, şanlı, yüksek bir topluluk halinde yaşatır ya da esaret ve sefalete terk eder.'
Yaşam sürekli bir devinim halindedir. Yaşamın sistematiği bir transformasyona tabidir. Yaşamın bu ilke ve yasaları ışığında eğitimde bir değişim ve dönüşüm kaçınılmaz olur. Her çağ veya yüzyıl kendi ruhuna ve ihtiyaçlarına uygun eğitim modelleri yaratır, yaratmak zorunda kalır.
Yaşadığımız çağın ruhunu anlamak ve bu ruhun gerektirdiği bilgi, becer, tutum ve davranışlardan oluşan bir donatıya sahip olmak durumundayız. Ü lke ve toplum olarak dünyada söz sahibi olabilmek için güçlü bir konum elde etmek zorundayız. Bunun da yolunun değişen 'dünya koşullarına uyum sağlayan eğitim sistemine ve modellerine sahip olmamızdan' geçtiğinin bilincindeyiz. Bu anlamda dünyadaki dijital dönüşümün yarattığı yeni sanal evrenlere (metaverse), dijital eğitim eğitim araçlarına (web 2.0,web 3.0) modellerine ve bunların kullanım becerilerine sahip olmamız gerekir. Dünün eğitim modelleriyle, metotlarıyla ve kuramlarıyla 21.yy`ın olgularına cevap vermemiz ve sorunları çözmemiz mümkün değildir. 21.yy`ın gerektirdiği paradigmayı geliştirmek zorundayız. Aksi takdirde gelişmiş toplumlar ve ülkeler kategorisine ulaşmak bir hayalden ibaret olur. Ü lkemiz olarak eğitim sistemimizin temel amacının inovatif bir nesil yetiştirerek, başta teknolojik alan olmak üzere yaşamın her alanında gerek katma değeri yüksek ürünler ortaya koymak, gerekse başta kendi medeniyetimize ve tüm insanlığa mal olacak evrensel değerler yaratmak, dünya ulusları arasında saygın ve güçlü bir ülke konumuna yükseltmek olmalıdır.
AY: Richard Feynman 'Eğitimi Asla Zeka İle Karıştırmayın. Doktora Yapabilir ve Yine De Aptal Olabilirsiniz.' demiş; Ne Anlatılmak İstenmiş ve Bu Söze Katılıyor musunuz?
KAHRAMAN: Evet katılıyorum. Feynman, bilim yaşamının yanında eğitime ve öğrenme yöntemlerine önem vermiş, hatta kendi adıyla bütünleşen Feynman öğrenme modeli ile adından söz ettiren büyük bir bilim insanıdır.
Eğitim ve zeka kavramaları birbirinden ayrılan iki kavram olmakla beraber, aralarında güçlü bir korelasyon olduğunu da düşünüyorum. Eğitim ve zeka birbirini besleyen ve büyüten iki temel olgudur. Yalnız, zekanın eğitim karşısında ve ondan bağımsız olarak büyük bir oranla anne ve babadan kalıtımsal olarak çocuklara aktarılır. Eğitime gelince, Feynman`ın dediği gibi, sizin iyi eğitim almanız akademik unvanlara sahip olmanız, sizin zeki olduğunuzu veya aptal olmadığınızın bir ölçütü ve kanıtı olamaz.
Zeka, özel bir yetidir. Kişisel yaratıcılığı, buluş ve keşfetme becerilerini vb. içine alan çok kapsamlı bir kavramdır. Ne kadar iyi eğitim alırsanız alın sınırlı bir zeka ile çok fazla yükselemezsiniz. Kapasiteniz, potansiyeliniz sınırlı ise bir yere kadar sizi götürür. Tıkanır ve daha fazla yol alamazsınız. Ama zekayı iyi bir eğitimle taçlandırırsanız işte o zaman yaşamın bize çizdiği sınırları aşar ve yaratıcılığın yol açtığı yeni bir dünyaya uzanırsınız. Yetiştirildiğiniz eğitim sistemi kalitesi ve özü itibari ile sahip olduğunuz zekanızı ve merak duygunuzu sınırlandırabilir, öldürebilir. Veya merak duygunuzu canlı, diri tutar ve zekanızın ışıldamasına imkan verir.
Yaşama hamle yaptıran ve onu ileri taşıyan en temel dinamik gücün, zeka olduğunu düşünüyorum.
Devam edecek;
