Güney Kutbu'ndan Kuzey Kutup Dairesi'ne kadar aşırı soğuk sıcaklıklar kemik dondurucu seviyelere düşebilir. Peki şimdiye kadar kaydedilen en soğuk sıcaklıklar nelerdir? Peki dünyanın en soğuk şehirleri veya kalıcı olarak yaşanılan en soğuk bölgeleri hangileri? İşte bütün bu soruların yanıtını İttifakgazetesi.com’un konuyla ilgili haberinde okuyabilirsiniz.
Genel olarak, Dünya'nın ortalama sıcaklığı eksi 13 Fahrenheit derece (eksi 25 santigrat derece) ile 113 F (45 C) arasında değişir. Karşılaştırıldığında, Merkür'de gündüz sıcaklıkları 800 F'ye (430 C) yükselirken geceleri eksi 290 F'ye (eksi 180 C) düşüyor. Ancak Dünya aynı zamanda çok büyük uç noktalar da görebilir. Bunu akılda tutarak, gezegenimizde şimdiye kadar kaydedilen en soğuk sıcaklıklardan bazılarını haberimizde okuyabilirsiniz.
DÜNYANIN EN SOĞUK YERİ NERESİDİR?
Doğu Antarktika Platosu, Antarktika - eksi 144 F (eksi 98 C). Doğu Antarktika'daki buzlu bir platoda sıcaklıklar eksi 144 F'ye (eksi 98 C) kadar düşebilir ve bu da burayı dünyadaki en soğuk yer haline getiriyor. Araştırmacılar bunu Antarktika buz tabakasındaki daha önce eksi 135 F'ye (eksi 93 C) ulaşan bir sırttan alınan uydu verilerini yeniden inceleyerek tespit ettiler. Live Science’ın konuyla ilgili haberine göre, Jeofizik Araştırma Mektupları dergisinde yayınlanan yeni analizler sıcaklıkların aslında daha da düşük olduğunu gösterdi.
Bilim insanları bu soğukları tetikleyen faktörlerin açık koşullar ve aşırı kuru hava olduğunu buldular. Nem, havadaki ısıyı hapsedebilir. Sıcaklığın eksi 144 Fahrenheit'e düşmesi için bu koşulların her ikisinin de birkaç gün devam etmesi gerekiyor.
Araştırmayı yöneten Colorado-Boulder Üniversitesi Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi'nde kıdemli araştırma bilimcisi olan Ted Scambos, yaptığı açıklamada bunun Dünya yüzeyinde soğuyabilecek soğukluğun sınırı gibi göründüğünü belirtti.
Doğu Antarktika Platosu dünyadaki en soğuk yerdir.
ŞİMDİYE KADAR KAYDEDİLEN EN DÜŞÜK SICAKLIK NEYDİ?
Vostok Araştırma İstasyonu, Antarktika - eksi 128,6 F (eksi 89,2 C). Doğu Antarktika Platosu'nun rekor düşük sıcaklıkları 10 Ağustos 2010'da belirlenmeden önce, Antarktika'daki coğrafi Güney Kutbu'ndan 808 mil (1.301 kilometre) uzakta bulunan Vostok Araştırma İstasyonu, en düşük sıcaklıklar açısından dünya rekorunu elinde tutuyordu. 21 Temmuz 1983 yazında güney yarımkürede on günlük bir süre boyunca hava durumu verileri eksi 128,6 F (eksi 89,2 C) soğukluk kaydetti.
1957'de Antarktika'da bir uçağın yanında duran insanlar.
Sıcaklığın bu kadar düşük olması için iklim koşullarının mükemmel olması gerekiyordu. 2009 yılında araştırmacılar, soğuk hava kütlesinin Güney Okyanusu'ndan gelen nispeten sıcak havanın karışmasını engellediğini ve istasyonun buzlu hava girdabında sıkışıp kaldığını buldu. Ayrıca ısıyı hapsetmeye yardımcı olacak bir bulut örtüsü de yoktu.
Jeofizik Araştırma Dergisi'nde yayınlanan çalışmalarında araştırmacılar, doğru koşullarla Vostok İstasyonu'nun eksi 140,8 F (eksi 96 C) rekor düşük sıcaklıkla daha da soğuyabileceğini kaydetti.
SÜREKLİ OLARAK YAŞANILAN EN SOĞUK YER NERESİDİR?
Oymyakon, Rusya - eksi 96,2 F (eksi 71,2 C). Doğu Sibirya'daki Oymyakon köyü, Dünya üzerinde sürekli olarak yaşanılan en soğuk yer olarak biliniyor. Yakınındaki termal kaynak nedeniyle adı "donmayan su" anlamına geliyor. Şehir başlangıçta sürülerini su için kaynağa getiren ren geyiği çobanlarının varış noktasıydı.
Rusya'nın Oymyakon kasabasının buzlu havadan görünümü.
Oymyakon'da ortalama kış sıcaklıkları eksi 58 F'ye (eksi 50 C) ulaşır. Şehrin kayıtlara geçen en soğuk günü, sıcaklığın eksi 96,2 F'ye (eksi 71,2 C) düştüğü 1924 yılıydı.
KUZEY YARIMKÜREDE KAYDEDİLEN EN DÜŞÜK SICAKLIK NEDİR?
Klinck Hava İstasyonu, Grönland - eksi 93,3 F (eksi 69,6 C). Kuzey Kutup Dairesi'nin kalbinde, Grönland buz tabakasının ortasında, yalnız bir meteoroloji istasyonu 22 Aralık 1991'de kuzey yarımkürede şimdiye kadarki en yüksek soğukluğu kaydetti. O gün, Klinck meteoroloji istasyonundaki şöyle olmuştu: 93,3 F (eksi 69,6 derece C).
Klinck meteoroloji istasyonu, Grönland'ın en yüksek noktası olan Gunnbjorn Dağı'nın yakınında, 10.187 fit (3.105 m) yükseklikte yer almaktadır. Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) için çalışan araştırmacılar, 2007 yılında oluşturulan 30 yıllık bir arşivi incelerken rekor düşük sıcaklığı buldu. WMO araştırmacıları bulgularını Eylül 2020'de Kraliyet Meteoroloji Derneği'nin Üç Aylık Dergisi'nde yayınladı.
Bu, Kuzey Yarımküre'de bugüne kadar kaydedilen en düşük sıcaklık rekorunu eksi 3 F (eksi 2 C) ile geride bıraktı. Klinck'ten önce rekor düşük sıcaklık, Şubat 1892'de Verkhoyansk'ta ve Ocak 1933'te Oymyakon'da kaydedilen eksi 90 derece F (eksi 67,8 C) idi. Bu bölgelerin her ikisi de Rusya'dadır.
Açık bir günde geniş Grönland Buz Levhası ovası.
DÜNYANIN EN SOĞUK ŞEHRİ NERESİDİR?
Yakutsk, Rusya -eksi 80 F (eksi 62,2 C)
Dünyanın en soğuk şehirlerinden Yakutsk en soğuk olanıdır.18 Ocak 2023'te Sibirya şehri, sıcaklıkların eksi 80 F'ye (eksi 62,2 C) düşmesiyle yeni bir rekor kırdı ve bu yaklaşık yirmi yılın en soğuk seviyesiydi.
Kuzey Kutup Dairesi'nin sadece 280 mil (450 km) güneyinde yer alan Yakutsk, aynı zamanda kalıcı olarak donmuş toprak veya permafrost üzerine inşa edilmiş en büyük şehirdir. Yakutsk'ta şimdiye kadar kaydedilen en düşük sıcaklık, eksi -83,92 F (eksi 64,4 C) en düşük sıcaklığa ulaşıldığı 25 Şubat 1891'de belirlendi.
250.000 nüfuslu şehir, Lena Nehri'nin batı kıyısında, deniz seviyesinden 312 fit (95 metre) yüksekte yer almaktadır. Rusya'nın Kuzeydoğu Federal Üniversitesi'ne göre kışın, buzlu bir "yerleşim" sisiyle örtülüyor. Sis, soğuk hava koşullarında insanlardan, arabalardan ve evlerden gelen sıcak havanın yükselememesi nedeniyle oluşur.
Yakutsk, Rusya, eksi 80 F'ye (eksi 62,2 C) düşen sıcaklıklarla dünyadaki en soğuk şehirlerden biridir.
Yakutsk sakinleri soğukla nasıl başa çıkıyor?
Çok sayıda giysi üst üste giyerek soğuktan korunmaya çalışıyorlar. Yerel bir sakin CNN'e “Sadece sıcak için kat kat giyin. Lahana gibi katmanlar halinde” dedi.
ABD'DE EN DÜŞÜK SICAKLIK NEREDEYDİ?
Prospect Creek Kampı, Alaska - eksi 80 F (eksi 62,2 C). 23 Ocak 1971'de Alaska şimdiye kadarki en düşük sıcaklığı kaydetti: eksi 80 F (eksi 62,2 C). Ayın tamamı oldukça soğuktu ve ortalama sıcaklık yalnızca eksi 31,7 F'ye (eksi 35,4 C) ulaştı.
Bu, 20 Ocak 1954'te Montana'da meydana gelen Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en düşük sıcaklık rekorunu kırdı. O günün en düşük değerleri eksi 69,7 F'ye (eksi 56,5 C) ulaştı.
Şubat 2022'de iklim bilimci ve iklim blog yazarı Brian Brettschneider, eyaletin kuzey kesimindeki Alaska'nın Howard Geçidi'nde hissedilen sıcaklığın eksi 91 F'ye (eksi 68 C) düştüğünü duyurdu. "Hissedilen" sıcaklık aynı zamanda "rüzgarın soğuğu" olarak da bilinir. Bu, sıcaklığın yanı sıra rüzgar hızı da dikkate alındığında sıcaklığın cildimizde nasıl hissettiğini ifade eder.
Alaska, eksi 80 F'ye (eksi 62,2 C) ulaşarak ABD'deki en yüksek soğukluk rekorunu elinde tutuyor.
Alaska, eksi 80 F'ye (eksi 62,2 C) ulaşarak ABD'deki en düşük sıcaklık rekorunu elinde tutuyor. Ayrıca Alaska'da 6 milyon dönümlük (2,4 milyon hektar) Denali Milli Parkı'nda tüyler ürpertici soğukluklar görüldü. Şubat 1999'da, Denali Milli Parkı'nın genel merkezinde sıcaklık eksi 54 F (eksi 47 C) gibi rekor düşük bir seviyeye ulaştı. Parkın günlük sıcaklık kayıtları 1925'e kadar uzanıyor.
Denali, Kuzey Amerika'nın en yüksek dağıdır. Tüm yıl boyunca buz ve karla kaplı olan zirvesinde rüzgar yönü ve hızını, nemi, sıcaklığı ve barometrik basıncı kaydeden otomatik bir hava durumu istasyonu bulunuyor. Denali'nin tepesindeki soğuk hava eksi 60 F'ye (eksi 51 C) ulaşabilir. Parktaki ortalama kış sıcaklığı eksi 3 F'ye (eksi 19 C) düşerken, yıllık ortalama sıcaklık 28 derece F'de (eksi 2 derece C) pek yüksek değil. 1999 yılında Denali Milli Parkı'nın merkezinde sıcaklıklar eksi 54 F'ye (eksi 47 C) düştü.
1999 yılında Denali Milli Parkı'nın merkezinde sıcaklıklar eksi 54 F'ye (eksi 47 C) düştü.
AŞIRI SOĞUK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
Bilim insanları Dünya sistemini bir bütün olarak daha iyi anlamak için aşırı sıcaklıklar üzerinde çalışıyor. Özellikle aşırı soğuk sıcaklıklar, bilim adamlarının iklimin genel olarak nasıl daha yüksek sıcaklıklara doğru yöneldiğini anlamalarına yardımcı olabilir. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'nde iklim bilimci olan Howard Diamond, WordsSideKick.com'a yaptığı açıklamada, “İklim değişikliği hakkında [aşırı soğuk] yerlerden öğrenecek çok şeyimiz olduğuna inanıyorum” dedi.
Özellikle Dünya'nın ne kadar soğuyabileceğini bilmek, bilim adamlarının anormal sıcaklık dönemlerini takip etmelerine olanak tanıyor. Diamond, konuyla ilgili, “Hava değişkenliği hayatın bir gerçeği olduğu için bölgelerin soğuyabilmesi, bu soğuk sıcaklıkların iklim değişikliğinin devam ettiği ve gezegenin ısınmaya devam ettiği gerçeğini ortadan kaldırmadığını” söyledi.
