Deniz Buzu Rekor Düşük Seviyede
Antarktika Okyanusu’nun yüzeyinde yüzen deniz buzunun alanı, Eylül ortalamasından 1.5 milyon metrekare daha az olarak 17 milyon metrekare olarak ölçüldü. Bu, önceki kış rekor düşüklerinin çok altında ve İngiliz Adaları’nın beş katı büyüklüğünde bir alana denk geliyor.
Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi’nde deniz buzlarını izleyen Walter Meier, “Bu, daha önce görülen her şeyin çok dışında, neredeyse akıl almaz” dedi. Meier, deniz buzunun önemli ölçüde toparlanacağını umut etmediğini de belirtti.
Deniz buzunun azalması, Antarktika’nın büyük buz sahasının kararlılığını da etkiliyor. Antarktika’nın beyaz yüzeyi, güneş enerjisini atmosfere geri yansıtarak ve aynı zamanda altındaki ve yakınındaki suyu soğutarak gezegenin sıcaklığını düzenliyor. Buzlar gezegeni soğutmadığında, Antarktika Dünya’nın buzdolabından bir ısı radyatörüne dönüşebilir, uzmanlar uyarıyor. Bu da, iklim değişikliğinin hızlanmasına ve deniz seviyesinin yükselmesine yol açabilir.
M5 Dergisinin Kasım ayı sayısındaki yazıya göre: Bilim insanları, bu yılki düşük deniz buzuna yol açan tüm faktörleri belirlemeye çalışıyorlar, ancak Antarktika’daki trendleri incelemek tarihsel olarak zor olmuştur. Birçok küresel sıcaklık ve okyanus sıcaklık rekorunun kırıldığı bir yıl olarak, bazı bilim insanları düşük deniz buzunun dikkate alınması gereken bir ölçü olduğunu savunuyorlar. Antarktika yarımadasında bulunan Manitoba Üniversitesi’nden Dr. Robbie Mallet, “Ne kadar daha savunmasız olduğumuzu görebiliriz” diyor.
Penguenler Yok Olma Tehlikesiyle Karşı Karşıya
Deniz buzunun azalması, Antarktika’da yaşayan imparator penguenleri için de büyük bir tehdit oluşturuyor. Antarktika Yarımadası’nın batısında yer alan Bellingshausen Denizi’nde incelenen beş imparator pengueni kolonisinden dördünde, geçen kış devasa bir deniz buz kaybı yaşandığı için yavru imparator penguenlerin hiçbiri hayatta kalamadı.
Yavruların altındaki deniz buzu, okyanusta yüzmek için gereken su geçirmez tüyleri geliştiremeden eridi ve parçalandı. Yaklaşık 10 bin hayvanın büyük olasılıkla boğulduğu ve donarak öldüğü tahmin ediliyor.
Nature Communications Earth & Environment dergisinde yayımlanan bir çalışma, felaket sayılabilecek bu durumun kaydedilen ilk olay olduğunu aktarıyor. Araştırmada, dünya ısındıkça imparator pengueni kolonilerinin %90’dan fazlasının 2100 yılına kadar "neredeyse yok olmuş olabileceği ihtimali üzerinde duruluyor. Araştırmacılar, Bellingshausen Denizi’nde beş imparator pengueni kolonisini, 2018 ile 2022 yılları arasındaki uydu görüntüleri kullanarak izledi. Bu koloniler, yaklaşık 630 çiftten 3,500 çifte kadar değişen büyüklükteydi. Kolonilerde üreme mevsimi boyunca kaç kuşun bulunduğu sayıldı.
Bilim insanları bu yıl karşılaşılan sorun karşısında şaşkın. “Bu ölçüde bir incelme akla aykırı, demek 2 derece ortalama ısınma sonrasında hiçbir şeyi geri kazanma şansımız olmayacak” düşüncesi ağırlık kazanıyor. İngiliz Antarktika Araştırmaları (BAS) ekibinden Peter Fretwell, “İmparator penguenleri üremeleri ve yavrularını yetiştirmek için deniz buzuna bağımlıdır. Ancak bu buz, gerektiği kadar yaygın değilse veya daha hızlı kırılırsa, bu kuşlar sorun yaşar” dedi. Fretwell, deniz buzunda bıraktıkları dışkılar sayesinde penguenlerin etkinliğini uydu görüntüleriyle gözlemlediklerini söyledi.
Deniz buzunun önemi sadece penguenler için değil, diğer kutup canlıları için de büyük. “Foklar da beslenmek ve dinlenmek için deniz buzuna bağımlıdır” diyen BAS ekibinden Norman Ratcliffe, bu durumun buzullardaki mikroorganizmaları ve algleri de etkileyeceğini ve nihayetinde bölgedeki balinaların beslenmelerini de güçleştireceğini kaydetti. Ratcliffe, Antarktika’nın biyolojik çeşitliliğini korumak için deniz buzunun korunmasının hayati önem taşıdığını vurguladı.
Deniz Buzu Tarihin En Düşük Seviyesinde
Antarktika, dünyanın buzdolabı olarak bilinir. Ancak son yıllarda, kıtanın etrafındaki donmuş suyun toplam alanı tarihin en düşük seviyelerine indi. 2016’dan bu yana deniz buzunda keskin bir düşüş yaşandı. Geçtiğimiz iki yılda Bellingshausen Denizi neredeyse tamamen buz örtüsünden yoksun kaldı. Eylül ayında ulaşılan deniz buz genişliği, normalden çok daha düşük bir seviyeye indi.
Deniz buzunun azalması, Antarktika’nın büyük buz sahasının kararlılığını da etkiliyor. Antarktika’nın beyaz yüzeyi, güneş enerjisini atmosfere geri yansıtarak ve aynı zamanda altındaki ve yakınındaki suyu soğutarak gezegenin sıcaklığını düzenliyor. Uzmanların uyarısına göre, buzlar gezegeni soğutmadığında, Antarktika Dünya’nın buzdolabından ziyade bir ısı radyatörüne dönüşebilir.
