Yükseköğretim Kurulu, ulusal ve uluslararası düzeyde hedefiyle Büyük Veri Projesi`ni başlattı.
İnşallah, eski YeniYÖK Başkanı gibi, Sn. Prof. Dr. Ero Özvar Hocamız da projeler içinde boğulmaz.. Çünkü, Prof.Dr.M.Y.Saraç`ın hiçbir projesi/protokolü hayata geçmedi, geliştirilemedi..
YÖK Başkanı Erol Özvar, projenin başlatılması dolayısıyla pilot olarak seçilen 8 üniversite rektörü ve proje çalışmalarında görev alan akademisyenlerle YÖK te düzenlenen toplantıda bir araya geldi.
https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2022/yuksekogretimde-buyuk-veri-projesi-basliyor.aspx
Şimdi sorularla konuyu Erol Hocanın söylemleri ile açmaya ve kısaca yorumlamaya çalışalım:
Soru: Veri Projesi KaçÜ niversitede Uygulamaya Konuldu?
ÖZVAR: Veri Projesi 'İTÜ , ODTÜ , Atatürk Ü niversitesi, İzmir Kâtip Çelebi Ü niversitesi, Sabancı Ü niversitesi, Fırat Ü niversitesi, Sakarya Ü niversitesi ve Trabzon Ü niversitesi' olmak üzere 8 pilot üniversitede uygulamaya konuldu.'
Soru: Amaçnedir?
ÖZVAR: Farklı kaynaklardan elde edilen büyük miktarda verinin keşfedilmesinin ve yaygın kullanımı, ulusal ve uluslararası düzeyde Türk yükseköğretimine önemli ivmeler kazandıracak yükseköğretimde, eğitimde ve araştırmada büyük veri, eşsiz fırsatlar vadedecektir.'
Yorum: 41 yıllık akademisyen olarak belirtmek isterim ki, 'Türk yükseköğretimine önemli ivmeler kazandıracak yükseköğretimde, eğitimde ve araştırmada büyük veri, eşsiz fırsatlar vadedecektir.' söyleminin gerçekleşmesini -emekli olsam da- canı gönülden takip edeceğim.
Soru: Konuyu derinlemesine çalışan ve bilen araştırmacı var mı?
ÖZVAR: Konuyu derinlemesine çalışan ve bilen profesyonel araştırmacıların sayısı gerektiğinden çok az. Büyük veriyle ilgili 2003-2022 yılları arasında Türkiye de üniversitelerimizde 57 doktora ve 171 yüksek lisans tezi olmak üzere, 228 tez çalışması üretilmiştir. Bu proje, bu alanlarda yeni bir akademik kitlenin yetişmesine de vesile olacak, büyük veri çalışmalarında, güven ve etik kavramlarının da önemle göz önünde bulundurulması gerekecektir.
Yorum: İşte sonuçta yazmamız gereken bu: 'yetişmiş, uzman, alanda çalışan eleman çok az.' Neden? Herkes, sadece bildiğinde/alanında alışıyor, unvanlara kilitlenmiş, ona göre üretiyor.
Soru: Büyük Veri`den ne anlamak gerekir?
ÖZVAR: Dijital sistemlerin dünyaya hakim olduğu ve yüksek teknolojik ilerlemelerin neticesi olarak ortaya çıkan geleneksel veri tabanı yönetim sistemlerinin işlem kapasitesini aşan, akışkan, yüksek hacimli hız ve çeşitlilikteki verilerin saklanması, işlenmesi, değerlendirilmesi, analizi ve toplanan veriden gerekli ve anlamlı bilgiyi elde etme çalışmaları 'büyük veri' olarak adlandırılmaktadır. Büyük veriyi elde etmek, depolamak ve analiz etmek amacıyla yeni teknolojiler ve teknikler üretmek için yeni yöntemlerle çalışılmaktadır.
Yorum: Çok önemli ve gerekli bir proje. Ancak, 207 üniversite de uygulamak ve veri beklemek, makamını seven, yatarak/üretmeyerek emekliliğini bekleyen öğretim üyeleriyle çok zordur. İnşallah diyoruz.
Soru: Ü lkemizde büyük veri çalışmaları ne zaman başladı?
ÖZVAR: 1990 lı yıllarda en büyük veri boyutu terabayt iken 2000 li yıllarda petabayt ve 2010 lı yıllarda exabaytdır. Gün itibarıyla exabaytın 1000 katı olan zetabayt ve zetabaytın 1000 katı olan yotabayt olmak üzere depolanan veri miktarının sürekli artış gösterdiği bilinmektedir. Büyük veri oluşturulurken geleneksel yapılandırılmamış verilerden, veri madenciliği marifeti ile bilgi toplanmakta, toplanan bilgiler yapılandırılmış veriye dönüştürülmektedir ve son aşamada veriler yorumlanmakta, değerlendirilmekte ve analiz edilmektedir. Büyük miktardaki sayısal veriler, metinler ayrıca ses kayıtları ve video görüntüleri ile de tahlil edilebilmektedir. Bir örnek verilirse 'yükseköğretimde büyük veri araçlarının kullanılması, öğrencilerin bireysel performans ve beceri seviyelerini analiz etme çalışmalarında kullanılacaktır.'
Yorum: Pandemi döneminde de görülmüştür ki, birçok üniversitenin dershanelerinde ses kayıtları ve video görüntüleri, cihaz, elektronik alet, kamera v.b. eksiktir veya hiçbiri yoktur. Bu alt yapının mutlaka giderilmesi gerekir ki, maddi karşılığı çok yüksektir. Gözden kaçmasın derim.
Devam edecek; .
